Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Epos jest pierwszym gatunkiem literackim. Nazwa wywodzi się od greckiego poiein – tworzyć, układać, a samo słowo epos oznacza w języku greckim słowo, opowieść, pieśń. Epos jest to rozbudowany utwór, którego podstawą fabularną są mity, baśnie, podania, przekazy ludowe, wyobrażenia na temat historycznych, narodowych wydarzeń, pamięć o doniosłych postaciach i wydarzeniach, wyznawane zbiorowo wartości i wierzenia religijne.

Cechy eposu:
  • epickość,
  • rozbudowana, wielowątkowa fabuła, mająca charakter epizodyczny (tzn. składająca się z często niezależnych od siebie wydarzeń, luźno zespolonych, nie powiązanych relacjami przyczynowo-skutkowymi),
  • ukazywanie dziejów legendarnych lub historycznych bohaterów w momentach przełomowych dla danej społeczności,
  • obecność bohatera zbiorowego,
  • inwokacja na początku utworu – rozwinięta apostrofa umieszczona na początku utworu, w której poeta zwraca się do Muzy, bóstwa lub duchowego patrona z prośbą o inspirację; w inwokacji przedstawia się nam narrator, później dystansujący się wobec świata i wydarzeń;
  • rozbudowane, bardzo szczegółowe opisy (batalistyczne, przedmiotów, sytuacji, wyglądów i inne), powodujące retardację,
  • narrator trzecioosobowy, wszechwiedzący i obiektywny, zachowujący jednolity dystans wobec opowiadanych wydarzeń, ujawniający przy tym często swoją obecność w bezpośrednich wypowiedziach do odbiorców,
  • paralelizm dwóch płaszczyzn fabularnych – świata bogów i świata ludzi,
  • porównania homeryckie,
  • patetyczny styl,
  • występowanie stałych epitetów (np. „szybkonogi Achilles”)
  • heksametr jako miara wierszowa.
  • treść skupiona wokół postaci centralnej
  • mała rozpiętość czasowa narracji;
  • fabuła niezależna od chronologicznego następstwa zdarzeń;
  • kontrastowo zestawione sceny;
  • występowania skomplikowanych sytuacji, które rozwijają fabułę;
  • główne siły przeciwstawne spotykają się pod koniec eposu;


Inne znane eposy starożytne to:
  • Gilgamesz – epos babilońsko-asyryjski z II tysiąclecia przed Ch.
  • Shijing - epos chiński (XI – V w. przed Ch.)
  • Mahbaharata i Ramajana – eposy hinduskie (IV w. przed Ch. – IV w. po Ch.)
  • Szahmane – epos perski – (X w. po Ch.)




Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  Literatura rzymska – przedstawiciele (Wergiliusz, Owidiusz, Cyceron i inni)
2  Antyk - nazwa, podział epoki
3  Rozwój pisma