Czasowniki dokonane
Czasowniki dokonane to te, w których czynność już się zakończyła. Co ważne, mogą mówić o czynności zakończonej zarówno w przeszłości, jak i w przyszłości.Na przykład:
Kiedyś napiszę powieść. (przyszłość)
Ugotowałam wczoraj przepyszną zupę. (przeszłość)
Sprzątnę cały pokój, jak zjem kolację. (przyszłość)
Czasowniki niedokonane
Czasowniki niedokonane trwają lub trwały, ale opisywana czynność się nie zakończyła (lub nie zakończy). Innymi słowy, mówią o trwaniu czynności (zarówno w przyszłości, teraźniejszości, jak i przyszłości).Na przykład:
Będę pisać powieść na komputerze. (przyszłość)
Gotowałam wczoraj zupę podczas oglądania serialu. (przeszłość)
Sprzątam swój pokój, ale nie obiecuję, że skończę to dzisiaj. (teraźniejszość)
Dobrze wiedzieć
Podziału na czasowniki dokonane i niedokonane nie należy mylić z czasami (przeszłym, teraźniejszym i przyszłym)! Czasowniki dokonane mogą występować zarówno w czasie przeszłym, jak i przyszłym. Czasowniki niedokonane występuję w czasie przeszłym, przyszłym oraz teraźniejszym.
Podziału na czasowniki dokonane i niedokonane nie należy mylić z czasami (przeszłym, teraźniejszym i przyszłym)! Czasowniki dokonane mogą występować zarówno w czasie przeszłym, jak i przyszłym. Czasowniki niedokonane występuję w czasie przeszłym, przyszłym oraz teraźniejszym.
Żeby uprościć sobie ten podział czasowników, dobrze jest zapamiętać zasadę, że czasowniki trzymają się w parach. To znaczy, że zwykle czasownik występuje zarówno w wersji dokonanej, jak i niedokonanej.
Zobacz to na przykładach:
Czasowniki w czasie przeszłym
Czasownik niedokonany | Czasownik dokonany |
pisałam | napisałam |
gotowaliśmy | ugotowaliśmy |
wyłączał | wyłączył |
Czasowniki w czasie przyszłym
Czasownik niedokonany | Czasownik dokonany |
będę rysował | narysuję |
będziesz oglądać | obejrzysz |
będą skakać | skoczą |
Dobrze wiedzieć
Nie wszystkie czasowniki mają odpowiednik aspektowy. Istnieją czasowniki tylko dokonane, np. skoczyć i czasowniki tylko niedokonane, np. móc, musieć, potrafić
Nie wszystkie czasowniki mają odpowiednik aspektowy. Istnieją czasowniki tylko dokonane, np. skoczyć i czasowniki tylko niedokonane, np. móc, musieć, potrafić