Jak napisać dobry reportaż?

Reportaż to gatunek dziennikarsko-literacki obejmujący utwory będące sprawozdaniami z wydarzeń, których autor był bezpośrednim świadkiem lub uczestnikiem. O charakterze reportażu decyduje stosunek elementów informacyjnych oraz autorskiej interpretacji i oceny.

Tematyka reportażu może być różnorodna. Może on poruszać kwestie społeczno-obyczajowe, naukowe, kryminalne, sądowe, historyczne. Może być relacją z podróży, wydarzenia sportowego, interwencji, wojny. Może mieć charakter informacyjny, sprawozdawczy, publicystyczny bądź też łączyć fikcję literacką z autentycznymi wydarzeniami, stając się namiastką dzieła literackiego. Zakres tematyczny i forma reportażu zależą wyłącznie od inwencji twórczej reportera i sposobu, w jaki chce przekazać odbiorcom sprawę, która zasługuje na ich szczególną uwagę.

Wyznaczniki reportażu

1.Reportaż musi być wiarygodny i prawdziwy dla odbiorcy. Autor przedstawia w nim wyłącznie rzeczywiste zdarzenia i okoliczności, jakie im towarzyszą.
2.Reportaż powinien być obiektywny, rzetelny i wierny w sposobie ukazywania przedmiotu, którego dotyczy.
3.Reportaż powinien mieć charakter dokumentu, opierającego się na zgromadzonych i sprawdzonych przez autora faktach, relacjach uczestników i naocznych świadków zdarzenia. Powinien również uwzględniać opinię ekspertów oraz dostępne dokumenty, związane z przedmiotem reportażu.
4.Autentyczność reportażu powinny potwierdzać daty, nazwy miejsc, imiona osób.
5.Reportaż łączy w sobie wiele stylów i form narracyjnych. Autor może posługiwać się językiem potocznym, przytaczać słowa innych osób w dosłownym brzmieniu lub stylizować je w taki sposób, aby nie kontrastowały w narracją. Może włączyć do treści reportażu opis, charakterystykę postaci, wspomnienia, wywiady, dialogi. Ważne, aby forma reportażu była dostosowana do tematu – autor o sprawach społecznych nie powinien pisać językiem, zbliżonym do naukowego i odwrotnie – kwestie naukowe nie powinny być opisywane językiem potocznym.
6.Reportaż powinien dotyczyć aktualnych problemów, lecz autor może odwoływać się do przeszłości.
7.Reportaż jest formą literacką nie wymagającą komentarza autora.
8. Reportaż powinien ukazywać rzeczywistość taką, jaka jest, bez ubarwiania jej rozbudowanymi środkami stylistycznymi czy też fikcją literacką.

Kompozycja reportażu

Zasadniczo reportaż jest formą otwartą i nie ma ściśle określonych reguł kompozycyjnych. Ważne, aby jego treść koncentrowała się wokół głównego problemu, zagadnienia, wydarzenia, uzupełniając wiedzę odbiorcy o kolejne elementy, ukazując genezę czy też źródło problemu, jego rozwój i wszystkie aspekty.

W reportażu można wyróżnić:

1. Wstęp – ma na celu wprowadzenie odbiorcy w wydarzenia, o których będzie mowa w reportażu oraz przybliżenie osób, które będą w nim uczestniczyły.
2. Zawiązanie akcji – ukazuje rozwój wydarzeń, przybliża różne fakty, które doprowadziły do zaistniałej sytuacji. Może zawierać również prezentację różnych punktów widzenia: głównych bohaterów zdarzenia, przypadkowych uczestników, naocznych świadków.
3. Rozwiązanie – przybliża okoliczności i sposób, w jaki zakończyło się opisywane zdarzenie.
4. Zakończenie – zawiera uwagi i spostrzeżenia autora reportażu. Może również mieć formę pytań, skierowanych do odbiorcy, które mają na celu uwrażliwienie go na zaistniały problem i ustosunkowanie się do niego.

Jak napisać dobry reportaż? Plan pracy

1.Rozpoczynając pracę nad reportażem, zastanów się nad wyborem tematu. Dostosuj go do swoich możliwości, ponieważ reportaż w dużej mierze opiera się zbieraniu materiałów, które później będą podstawą do napisania artykułu. Będziesz musiał dotrzeć do źródła, spotkać się z osobami, o których chcesz pisać, z innymi uczestnikami wydarzenia. Praca nad reportażem wymaga czasu i zdolności detektywistycznych. Oczywiście, im bardziej kontrowersyjny temat wybierzesz, tym ciekawszy będzie twój reportaż.

2.Kolejnym etapem jest zebranie wiedzy o wydarzeniu, problemie, który będzie tematem reportażu. Postaraj się porozmawiać z kilkoma osobami, aby otrzymać różne spojrzenia na przedmiot reportażu. Uporządkuj wydarzenia chronologicznie, posługując się datami, nazwami własnymi, co ułatwi ci później opis rozwoju sytuacji. Pamiętaj, że twoja praca musi być rzetelna, obiektywna, a wszelkie informacje powinny być potwierdzone, sprawdzone i zweryfikowane.

3.Zdecyduj, jaką formę będzie miał twój reportaż. Czy skupisz się przede wszystkim na ukazaniu rozwoju problemu, czy też postarasz się zgłębić istotę problemu? Czy twój reportaż będzie miał charakter informacyjny, sprawozdawczy, problemowy?

4.Zasiądź do pisania reportażu. Najpierw przybliż temat artykułu, osoby, o których będziesz pisał. Punktem wyjścia do ukazania przebiegu wydarzeń powinien być ogólny zarys problemu. Następnie przedstaw rozwój wydarzeń w czasie, wykorzystaj wypowiedzi uczestników zdarzenia, ich opinie. Pamiętaj, aby zachować obiektywizm i nie staraj się oceniać postaw osób, o których piszesz. Doprowadź wydarzenia do stanu aktualnego, przybliżając okoliczności rozwiązania konfliktu (jeśli miało to miejsce) lub pozostaw temat otwartym, wyjaśniając, że dany problem nadal istnieje i jest nie do pogodzenia. W zakończeniu podziel się własnymi spostrzeżeniami z odbiorcą, lecz unikaj subiektywnej oceny wydarzenia. Nie komentuj go.

5. Zredaguj tekst pod względem stylistycznym, ortograficznym i interpunkcyjnym.

Najczęściej występujące błędy

1. Reportaż zbliża się ku opowiadaniu.
2. Autor nie potrafi zachować pełnego obiektywizmu w ukazywaniu wydarzeń.
3. Autor dopełnia reportaż wymyślonymi epizodami.

  Dowiedz się więcej