Motyw miłości w Balladynie
Uczucie miłości zostaje w dramacie „zniekształcone”. Właściwie praktycznie go nie ma, choć całość utworu wydaje się być mu podporządkowana. Nierealna jest miłość Grabca i Goplany, bo trudno „pogodzić” uczucia bogów i śmiertelników. Między Aliną, Kirkorem i Balladyną mógłby powstać swoisty trójkąt miłosny, bo dzielny rycerz w tej kwestii akurat nie potrafi dokonać właściwego wyboru. Grabiec tajemnie widuje się z Balladyną,... więcejMotyw władzy w Balladynie
W tragedii Słowackiego „Balladyna” motorem działań większości bohaterów jest walka o władzę.Kirkor ma szlachetne i czyste intencje. Celem jego działań jest przywrócenie tronu prawowitemu królowi – Popielowi III. Jest on tym, który powinien zasiadać na tronie gnieźnieńskim, ponieważ posiada insygnium królewskie – koronę Lecha. Sam Popiel III prowadzi życie pustelnika i czeka na szczęśliwe układy, które pozwolą mu odzyskać... więcej
Motyw matki w Balladynie
Matka w dramacie Słowackiego wyobrażona jest jako starsza kobieta, która kiedyś straciła męża. Wdowa wychowuje samotnie dwie dorastające córki: starszą Balladynę i młodszą Alinę. Jest już w podeszłym wieku, o włosach „białych jak różyczka”. Kocha swoje córki i troszczy się o nie. Uważa, że każda z nich zasługuje na wspaniałego, bogatego męża. Przyszły zięć winien zapewnić jej córkom dostatni i niefrasobliwy żywot:„(...)...więcej
Motyw córki w Balladynie
Starsza Alina i młodsza Balladyna są córkami Wdowy. Obydwie piękne. Wygląd zdaje się świadczyć o ich charakterach. Czarnowłosa Balladyna ma „czarny charakter”. Bywa zawistna, zła i leniwa. Jasnowłosa Alina to osoba o gołębim sercu, przepełniona miłością, współczuciem. Matce okazuje ogromny szacunek. Jako pierwsza informuje Kirkora, że w przypadku ślubu z nim, zabrałaby matkę do zamku, by jej „garnek gotować” i „rozniecać... więcejMotyw pioruna w Balladynie
Zostaje zarysowany w I Akcie dramatu. Pustelnik na wstępie rozmowy z Kirkorem irytuje się na myśl o pannach z królewskich rodów. Przeklina wówczas:„Nieba! To ród węża.
Żona zbrodniami podobna do męża,
Córki do ojca, a do matek syny,
Jak w jednym gnieździe skłębione gadziny.
O! bogdaj piorun!...”
Wątek pioruna „przeplata” się przez cały utwór. „Piorunowe” przekleństwo rzuca na wyrodną córkę Wdowa:
„Powiem chmurze,więcej
Niech...
Motyw „kainowego” znamienia na czole w Balladynie
W przypadku biblijnego Kaina, który z zawiści uśmiercił brata Abla, Bóg naznaczył zabójcę krwawym znamieniem na czole. U Balladyny, za sprawą Goplany, po dokonanej zbrodni na czole pojawia się szkarłatna plama, przypominająca kroplę krwi. Balladyna próbuje pozbyć się piętna mordercy, ukrywa je pod czarną przepaską, a to świadczy o tym, że obawia się, iż ktoś może poznać jej tajemnicę, a wtedy zostanie potępiona. Matka naiwnie usiłuje... więcejMotyw jaskółki w Balladynie
W wianek z uśpionych jaskółek przybrana jest budząca się wiosną Goplana. Jaskółki mają zaprowadzić Kirkora do jego ukochanej. Jaskółki krążą nad chatą Wdowy, ale na widok Balladyny płoszą się, natomiast, gdy z pola wraca Alina, okrążają jej postać:„O! nie widać... lecz matce wiadomo.więcej
Patrz, panie! Oto jaskółeczka sina
Zamiast wylecić kryje się pod słomą,
I cicho siedzi... Gdyby zaś Alina
Wracała z gaju, tobyś to, mój...
Symbolika malin (motyw dzbanka malin) w Balladynie
Dziewczęta, rywalizując o względy Kirkora, zbierają maliny:„Która więcej malin zbierze
Tę za żonę pan wybierze.”
Dzban malin ma zapewnić którejś z nich szczęście. Balladynie maliny kojarzą się z krwią:
„Jak mało malin! a jakie czerwone
By krew. – Jak mało – w którą pójdę stronę? (...)
Gdzie moja siostra?... musiała na prawo
Pójść i napełnić malinami dzbanek; (...)”
Alina porównuje barwę owoców do... więcej
Motyw winy i kary w Balladynie
Słowacki stworzył Balladynę zgodnie z regułami obowiązującymi w romantycznej balladzie. Świat podlega więc niezmiennemu, uniwersalnemu prawu – każda zbrodnia musi zostać ukarana.Motyw winy i kary dostrzegamy w dwóch wątkach.
1. Bezwzględny uzurpator, Popiel IV, degraduje prawowitego króla Popiela III i skazuje go na wygnanie. Za niesprawiedliwość i okrucieństwo, z jakim potraktował rodzinę Popiela III, ponosi najwyższą karę.... więcej
Motyw zemsty w Balladynie
Motyw zemsty jest jednym z głównych wątków dramatu. Pragnienie odwetu towarzyszy przynajmniej czterem bohaterom: Balladynie, Goplanie, Kirkorowi, naturze. Tę ostatnią, zgodnie z regułami romantycznych utworów, można jak najbardziej uznać za aktywną postać sztuki – reaguje i współodczuwa na równi z innymi bohaterami. Co ważne, motywy zemsty są za każdym razem inne.Pierwszy raz wątek... więcej