Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl Lektury Analizy i interpretacje Motywy literackie Epoki

Wizja obozów koncentracyjnych przedstawiona w opowiadaniach

Opowiadania Tadeusza Borowskiego poruszają tematy bardzo bolesne. Zdarzenia, które autor opisuje, to głównie takie, które przynoszą komuś cierpienie, śmierć. Śmierć nie jest jednak przedmiotem opisu, stanowi raczej tło dla opisywanych sytuacji. Jest ona wszechobecna, nie odstępuje bohaterów ani na krok.

Śmierć grozi za wszystko. Istnieje obozowy regulamin, w którym kary są stopniowane, w zależności od przewinienia. Za najcięższe przewinienie... więcej



Geneza opowiadań Borowskiego

Opisane w opowiadaniach, zebranych w tomie „Pożegnanie z Marią”, wydarzenia Tadeusz Borowski znał z autopsji. Po wybuchu II wojny światowej autor mieszkał w Warszawie. Pod okupację zdał maturę i zaczął uczęszczać na tajne zajęcia z polonistyki. W tym czasie pracował jako magazynier w firmie handlowej na warszawskiej Pradze. Brał udział w ówczesnym życiu, a swoje doświadczenia zawarł w tytułowym opowiadaniu „Pożegnanie... więcej



Bohater-narrator opowiadań Borowskiego i jego funkcje

Narratorem, a zarazem bohaterem Opowiadań Tadeusza Borowskiego jest młody mężczyzna - Tadek, nie można jednak utożsamiać go z postacią autora. Postać ta jest kreacją fikcyjną. Jednak poprzez fakt, iż narracja utworów jest zawsze pierwszoosobowa trudno oprzeć się wrażeniu, że mamy do czynienia z autentycznymi przeżyciami Borowskiego.

W każdym kolejnym opowiadaniu postać narratora-bohatera pełni nieco inną funkcję i różni... więcej



Nihilizm czy obrona przed nihilizmem – ocena postępowania bohaterów opowiadań Borowskiego

Nihilizm, czyli odrzucenie wszelkich przyjętych norm, wartości oraz zasad świadczących o człowieczeństwie, taką postawę zarzuca się bohaterom Opowiadań Tadeusza Borowskiego. W jego utworach przedstawione zostały zbrodnie dokonywane w milczeniu. Wielokrotnie widzimy w nich brak jakiejkolwiek reakcji świadków na dokonywane na ich oczach zbrodnie. Wielu nie może pojąć, jak było możliwe takie znieczulenie na cudzą krzywdę. Jednak... więcej



Nowatorstwo opowiadań Borowskiego

W opowiadaniach Borowskiego zagadnienie nowatorstwa możemy rozstrzygać na dwóch płaszczyznach – pierwsza dotyczy nowatorstwa myślowego autora, czyli zupełnie nowego spojrzenia na historię, którą niejako wymusiły czasy II wojny światowej, druga dotyczy techniki pisarskiej.

Opowiadania Borowskiego należą do jednych z pierwszych utworów opisujących obozową rzeczywistość. „Czas spełnionej apokalipsy” wymógł... więcej



Warszawa i jej mieszkańcy w opowiadaniach Borowskiego

Tadeusz Borowski dokonał wstrząsającego opisu sposobu życia mieszkańców Warszawy w opowiadaniach „Pożegnanie z Marią” oraz „Matura na Targowej”. Okupowana przez hitlerowców stolica stała się areną krwawych walk pomiędzy polskimi partyzantami, a oddziałami nieprzyjaciela. Borowski jednak koncentruje się na losach pojedynczych ludzi, którym zależy przede wszystkim na przeżyciu. Widzimy w jego opowiadaniach mieszkańców... więcej



Czas i miejsce akcji opowiadań Borowskiego

Zbiór opowiadań Tadeusza Borowskiego „Pożegnanie z Marią” dotyczy okresu II wojny światowej i czasu tuż po jej zakończeniu. Akcja tytułowego opowiadania rozgrywa się w okupowanej przez hitlerowców Warszawie. Poszczególne miejsca to: mieszkanie przyjaciół Tadka i Marii, magazyn materiałów budowlanych, w którym pracował Tadek. Pośrednio dowiadujemy się także o istnieniu getta.

Opowiadanie „U nas w Auschwitzu…”... więcej



Narracja opowiadań Borowskiego

Specyfika literatury, która ukazała się po II wojnie światowej wymagała zmiany narracji. Tadeusz Borowski w swych opowiadaniach zrezygnował z wprowadzenia narratora trzecioosobowego i wszechwiedzącego. Narratorem jest Tadek (którego możemy utożsamiać z autorem), jeden z więźniów i vorarbaiter.

Poprzez wprowadzenie narratora-Tadka, mamy do czynienia z narracją pierwszoosobową, pamiętnikarską. Opowiada on o zdarzeniach, w których... więcej



Obraz Holocaustu w opowiadaniach Borowskiego

Obraz Holocaustu i zagłady podległych hitlerowcom narodów odnajdziemy w opowiadaniach obozowych. W pierwszym z nich „U nas w Auschwitzu…” autor listów opisuje swej narzeczonej warunki, jakie panują w obozie. Miejsce to zostało przedstawione jako dobrze zorganizowany kombinat śmierci, który w sposób systematyczny gładzi ludzi w komorach gazowych. Codziennie na terenie odizolowanego od świata obozu odbywają się masowe egzekucje... więcej



Znaczenie opowiadań Borowskiego

Tadeusz Borowski był autorem jednych z pierwszych powojennych utworów o „czasach pogardy” ukazujących prawdziwą rzeczywistość okupacji i życia w obozach koncentracyjnych. W swych opowiadaniach jest bezkompromisowy, rzetelnie ukazuje obraz człowieka zlagrowanego oraz zanik wszelkiej moralności. Utwory te odwołują się do autentycznych wydarzeń i oparte są na doświadczeniach autora.

Zbiór „Pożegnanie z Marią” to przede... więcej



Bohaterowie opowiadań Borowskiego

Tadek- występuje we wszystkich opowiadaniach, wiąże i spaja cały cykl. Mimo że nie możemy utożsamiać go z Tadeuszem Borowski, są pewne elementy, które łączą obu mężczyzn. Wiele wypadków z życia Borowskiego odnajdujemy w obozowym życiu Tadka.

Przed pobytem w obozach Tadek, podobnie jak Tadeusz Borowski, był studentem tajnego Uniwersytetu Warszawskiego (przez trzy miesiące jego studia finansował Inżynier) i młodym, początkującym... więcej



Kim jest bohaterka opowiadania „U nas w Auschwitzu”

Opowiadanie ma charakter epistolarny i składa się z dziewięciu listów. W pierwszym liście narrator Tadeusz informuje, iż przebywa w obozie w Birkenau: „Wybrano nas kilkunastu z całego Birkenau”.

W pisanych każdego dnia („Ale Staszek obiecał przez swoje koneksje list przesłać, tylko żeby nie był długi, bo to musi być nudne tak do dziewczyny co dzień pisać”) listach opowiada o kursach sanitarnych ukochanej,... więcej



Człowiek wobec historii w opowiadaniach Borowskiego

Każdy człowiek żyje w określonym czasie historycznym. Rodząc się, nie ma wpływu na miejsce i czas tego wydarzenia. Borowski także stoi na stanowisku determinizmu historycznego, który twierdzi, że pojedynczy człowiek nie ma żadnej władzy nad historią. To historia go zniewala.

Pierwszą odsłonę człowieka postawionego wobec czasu okupacyjnego odnajdujemy w opowiadaniu „Pożegnanie z Marią”. Młodzi ludzie zmuszeni są żyć w warunkach... więcej



Behawioryzm w opowiadaniach Borowskiego

Behawioryzm to technika pisarska, którą w swoich opowiadaniach posługuje się Borowski. Autora „Pożegnania z Marią” można nawet nazwać skrajnym behawiorystą (wyjątek to opowiadanie „U nas w Auschwitzu”). Technika ta polega na tym, iż autor kładzie szczególny nacisk na ludzkie zachowania, gesty i ich werbalne odpowiedniki.

Tekst opowiadań nie zawiera monologów wewnętrznych, introspekcji, wewnętrznych dialogów.... więcej



Nihilizm Borowskiego? Polemika z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim

Nihilizm jest to odrzucenie wszelkich przyjętych norm, wartości oraz zasad. O właśnie takie wypieranie wartości posądzany był Borowski.

Opisywał on zbrodnie dokonywane w milczeniu. Ofiary nie protestowały, świadkowie również patrzyli na to, co się dzieje, bez komentarza. Wydawać by się mogło, iż życie ludzkie nie miało dla nich żadnego znaczenia. Jednak to nie prawda. Do obrazów mordu, wyżywania się na ludziach, można się przyzwyczaić.... więcej



Obozowa codzienność w opowiadaniach Borowskiego

Tadeusz Borowski był więźniem obozu w Oświęcimiu i swoje przeżycia opisał w licznych opowiadaniach i utworach poetyckich, m. in.: „Pożegnanie z Marią”, „Kamienny świat” – zbiory opowiadań , „Pieśń”, „Umarli poeci” – wiersze.

Tadek - bohater zbioru opowiadań napisanych przez Tadeusza Borowskiego, więźnia obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau to obozowy kapo. Borowski w sposób... więcej



Problem moralności w opowiadaniach Borowskiego

Wojna zburzyła wszystkie dotychczasowe normy etyczne, pojęcia związane z moralnością zostały przewartościowane, odwrócone. Najlepiej to widać w opowiadaniach Tadeusza Borowskiego, w których obóz został pokazany jako miejsce, rządzące się prawem odwróconego dekalogu. Zderzenie dwóch odmiennych systemów wartości – tego sprzed wojny i tego, który panował w obozie, musiało prowadzić do bardzo poważnych dylematów i wewnętrznych rozterek.... więcej



Obraz lagrów w opowiadaniach Borowskiego

Tom „Pożegnanie z Marią” Tadeusza Borowskiego to zbiór opowiadań, poruszających tematykę doświadczeń okupacyjnych oraz obozowych, zwraca zwłaszcza uwagę na niszczenie wszelkich wartości moralnych w ekstremalnych warunkach. Świat więzienny autor obserwuje od wewnątrz i opisuje go z punktu widzenia człowieka biorącego w tym życiu czynny udział.

Zbiór opowiadań, jak by się mogło na początku wydawać, powinien dokumentować... więcej



Motyw Żyda w opowiadaniach Borowskiego

Portret Żyda odnajdziemy w jednym z opowiadań Tadeusza Borowskiego, pochodzącego ze zbioru „Pożegnanie z Marią”, a noszącego tytuł „Dzień na Harmenzach”. Borowski przedstawia w nim prace więźniów obozu koncentracyjnego, wśród nich jednego z Żydów - Bekera.

Autor w swoim opowiadaniu poprzez ukazanie postaci Bekera potępia człowieka i drzemiące w nim ciemne siły. Jednak to pragnienie życia potrafi wyzwalać w nim... więcej



Tragiczne relacje ojca i syna w opowiadaniu „Dzień na Harmenzach”

Przykład ojca i syna odnaleźć można w opowiadaniach Tadeusza Borowskiego, a konkretnie w opowiadaniu „Dzień na Harmenzach”.

Ojciec – Żyd Beker jest jeńcem w obozie koncentracyjnym. Wcześniej, jak dowiadujemy się z dialogu był lageraltesterem, a więc zabijał na polecenie wroga. Motyw ojca i syna jest tutaj bardzo niewyraźny jednak wyraźne są uczucia, a właściwie ich brak. Przytoczę cytat z rozmowy Beckera z Tadeuszem, głównym... więcej



Opowiadania Borowskiego - motywy literackie

Motyw Żydów – w opowiadaniu „Proszę państwa do gazu” ukazuje znakomicie zorganizowaną fabrykę śmierci, w której zabijanie Żydów (oraz innych mniejszości narodowych) było jej podstawowym zadaniem produkcyjnym. Jacek Ingot pisze: „(…) ukazuje jej funkcjonowanie, które można obserwować na rampie kolejowej; trwa tu karykaturalny proces produkcyjny, wstępna selekcja surowca – najpierw oddziela się ludzi od klamotów,... więcej



Odwrócony dekalog w opowiadaniach Borowskiego

We wszystkich opowiadaniach Borowskiego widać, jak wojna i czasy okupacji zmieniły mentalność ludzi. Żyli według nowych zasad, wyznając wartości tak zwanego „odwróconego dekalogu”, to, co przed wojną było zakazane i negowane, teraz wypełniało treść ich życia i było czymś zupełnie naturalnym.

Przykłady zmiany postaw ludzkich wobec nowej rzeczywistości odnajdujemy chociażby w opowiadaniu „Pożegnanie z Marią”,... więcej