Zbiór opowiadań Tadeusza Borowskiego „Pożegnanie z Marią” dotyczy okresu II wojny światowej i czasu tuż po jej zakończeniu. Akcja tytułowego opowiadania rozgrywa się w okupowanej przez hitlerowców Warszawie. Poszczególne miejsca to: mieszkanie przyjaciół Tadka i Marii, magazyn materiałów budowlanych, w którym pracował Tadek. Pośrednio dowiadujemy się także o istnieniu getta.
Opowiadanie „U nas w Auschwitzu…” ma charakter epistolarny i, jak wskazuje na to nazwa, opisuje życie w Oświęcimiu. Autor listów pisze do swojej narzeczonej przebywającej w obozie w Birkenau (Brzezince), ironicznie ukazuje obóz jako miejsce dobrze zorganizowane i zadbane, w przeciwieństwie do Brzezinki, gdzie rządzą choroby i śmierć. Akcja rozgrywa się po 4 kwietnia 1943 roku, kiedy przestano zabijać w obozie Aryjczyków. Utwór „Ludzie, którzy szli” także rozgrywa się w obozie, opisuje sytuację widzianą z boiska, które wybudowali więźniowie. Na rampie kolejowej pojawiają się wciąż nowe transporty, a przywożeni więźniowie idą na śmierć.
„Dzień na Harmenzach” rozgrywa się podczas jednego dnia pracy w majątku Harmenze. Wspomniany zostaje także żydowski obóz pod Poznaniem, w którym pracował Żyd Beker. „Proszę państwa do gazu” ukazuje rozładowywanie transportu Sosnowiec-Będzin, jedynego, w którym narrator brał bezpośredni udział. Z kolei opowiadanie „Bitwa pod Grunwaldem” rozgrywa się już po zakończeniu wojny w obozie dla dipów (przesiedleńców z państw podbitych przez Hitlera i znajdujących się na terenie III Rzeszy), w poesesmańskich koszarach.