klp.plAutorem powieści pt. Syzyfowe prace jest Stefan Żeromski. Akcja rozgrywa się w zaborze rosyjskim. Rodzinną miejscowością Marcina Borowicza są Gawronki. Ojciec Marcina Borowicza stracił majątek po powstaniu styczniowym.
Pierwsza szkoła, do której uczęszczał Marcin mieściła się w zaniedbanej wiejskiej chałupie we wsi Owczary. Uczono w niej w języku rosyjskim. Matki uczniów przed Jaczmieniewem oskarżyły nauczyciela Ferdynanda Wiechowskiego, że ten nie uczy w języku polskim.
Po wstępnej nauce Marcin został przyjęty do gimnazjum w Klerykowie, ponieważ matka zapłaciła panu Majewskiemu za korepetycje. Duża przerwa trwała w gimnazjum 30 minut.
Nauczyciel łaciny w klasach niższych, przezywany "klej", nazywał się Rudolf Leim. Marcin zamieszkał na stancji u pani Przepiórkowskiej w Wygwizdowie. Za rozmawianie w języku polskim został na 2 godziny w kozie, a za bójkę miał zostać usunięty ze szkoły.
Jędrzej Radek skończył cztery klasy w Progimnazjum w Pyrzogłowie dzięki pomocy Antoniego Paluszkiewicza (ps.Kawka). Do gimnazjum przyjęto go od razu do klasy piątej.
W klasie szóstej grupa młodzieży(w tym Borowicz) uległa rusyfikacji. Będąc pod wpływem inspektora Zabielskiego, czytała literaturę rosyjską, wygłaszała referaty o treści politycznej. Walecki otwarcie zaprotestował, aby Kostriulew nie czytał na lekcji o prawosławiu na Litwie. Dostał za to rózgi i wilczy bilet.
Bernard Zygier odważył się u Sztettera na lekcji języka polskiego recytować Redutę Ordona. Od tego momentu zaczyna się zmieniać stosunek Borowicza do polskości i języka polskiego.
Marcin zakochał się w Annie Stogowskiej ps. Biruta Po zdanej maturze przyjechał do Klerykowa, ale jej już nie było, gdyż przeprowadziła się z ojcem w głąb Rosji. Marcin nie chciał wracać do Gawronek. Wybierał się do Warszawy na studia.
Autor: 