Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Mimo iż akcja wydarzeń w „Przedwiośniu” trwa zaledwie dziesięć lat był to okres niezwykle bogaty w wydarzenia mające znaczenie zarówno dla Świata, Europy, jak i Polski. Akcja rozpoczyna się w 1914 roku. Wówczas wybucha I wojna światowa, jeden z dwóch najkrwawszych konfliktów w XX wieku. Zmobilizowany zostaje ojciec Cezarego – Seweryn Baryka i wstępuje do carskiego wojska. Przez wiele miesięcy walczy na froncie, by wstąpić następnie do Legionów Polskich, założonych przez Józefa Piłsudskiego.
W tym czasie w Związku Radzieckim wybucha rewolucja październikowa (7 listopada 1917 rok). Wybuchła wojna domowa, a władzę zaczęły przejmować rady robotnicze. W następnym roku rewolucja dotarła do Baku. Od 25 kwietnia do 25 czerwca 1918 rządziła tam Komuna Bakijska, popierana głównie przez robotników rosyjskich i ormiańskich. Baryka początkowo był zwolennikiem bolszewickich rządów, jednak z czasem przekonał się, że prowadzi to do terroru i masowych zbrodni. Po jej upadku wojska tureckie zdobyły Baku i dokonały rzezi na Ormianach (ludobójstwo Ormian przez Turków trwało os 1915 do 1917 roku, szacuje się, że w jego wyniku zginęło ok. 1,5 mln ludzi).
W 1918 roku Polska odzyskuje niepodległość (11 listopada), o czym młody Baryka dowiaduje się od cudem ocalonego ojca. Ten namawia go na powrót do ojczyzny przodków. Podróżują przez Wołograd, potem Moskwę i Charków, gdzie czekają na pociąg do Polski. Baryka obserwuje jak państwo rosyjskie zmieniało się pod rządami komunistów.
Polska, do której Cezary przybywa w 1919 roku rozczarowuje go. To kraj wyniszczony wojną, o wyraźnych podziałach na dawne trzy zabory, ze zrujnowaną gospodarką i zagubionym społeczeństwie. Polska po odzyskaniu niepodległości borykała się z wieloma trudnościami, o niektórych dowiemy się z „Przedwiośnia”. Do 1921 roku trwają walki o ustalenie granic (O Śląsk Cieszyński, Górny Śląsk, Wilno, Lwów), wśród mniejszości narodowych uzewnętrzniają się dążenia odśrodkowe. Największy konflikt, w którym udział bierze Cezary Baryka, to wojna polsko-bolszewicka w 1920 roku. Jej wynik rozstrzygnął się w trakcie bitwy warszawskiej w dniach 13-25 sierpnia 1920 roku, którą kierował Józef Piłsudski. Kontrofensywa polskiej armii rozpoczęta 16 sierpnia przez Piłsudskiego przełamała front rosyjski i rozbiła wojska radzieckie, które rozpoczęły odwrót na wschód. 10 września ofensywa dotarła na Wołyń, a 20-28 rozegrała się bitwa nad Niemnem, która wygrali Polacy. Po zawarciu rozejmu podjęto rokowania pokojowe w Rydze, które zakończyły się podpisaniem 18 marca 1921 roku traktatu pokojowego. Baryka z wojny tej wraca w listopadzie 1920 roku do Nawłoci Wielosławskich.
Na tkankę historyczną „Przedwiośnia” składają się także informacje o formułowaniu się polskiej państwowości w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości i rozwoju młodego parlamentaryzmu. Żeromski przedstawia te procesy w negatywnym świetle. Nic dziwnego, gdy spojrzy się na walkę o władzę w młodej republice demokratycznej i rozproszenie sił politycznych (w 1925 roku istniało ok. 90 stronnictw). Rządy sprawujące władzę były niestabilne, zaś sytuacja ekonomiczna kraju, mimo prób wprowadzania reform, pogarszała się. Do głosu dochodziły siły rewolucyjne. W Polsce działała zdelegalizowana Komunistyczna Partia Robotnicza Polski, jako odłam radzieckiej Międzynarodówki. Przez kraj w pierwszej połowie lat dwudziestych przetaczały się fale strajków i protestów robotniczych, dochodziło nawet do krwawych starć między robotnikami, a wojskiem i policją. Atmosferę tę w pełni oddaje ostatnia część powieści – „Wiatr od wschodu”.



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz się więcej
1  Przedwiośnie - streszczenie "w pigułce"
2  Jadwiga Dąbrowska - charakterystyka postaci
3  Mit szklanych domów w „Przedwiośniu”