- Pisarze najczęściej posługują się kostiumem historycznych ze względu na konwencję utworu, zainteresowanie dawnymi czasami lub cenzurę.
- Jan Kochanowski w „Odprawie posłów greckich” nawiązał do wydarzeń opisanych z mitologii i „Iliadzie” Homera.
- Pod maską Troi poeta ukrył Polskę, a poszczególni bohaterowie symbolizują określone postacie lub instytucje.
- Kochanowski wykorzystał kostium historyczny w celu skrytykowanie nieudolnych rządów.
- Ponadto poeta zaapelował do rodaków o przyjęcie patriotycznej postawy i zmian w swoim postępowaniu.
„Konrad Wallenrod” Adam Mickiewicz – powieść pod maską historii o Zakonie Krzyżackim i próbie jego zniszczenia jest w rzeczywistości krytyką wobec rosyjskiego zaborcy oraz zachęcą dla rodaków do tego, by zawalczyć o wolność. Mickiewicz posłużył się kostiumem historycznym ze względu na cenzurę;