Bohaterowie ballady Rękawiczka
Ballada Rękawiczka, określana również powiastką, posiada dwójkę głównych bohaterów. Są nimi nadobna Marta i dzielny Emrod. Poza nimi występują w niej dzikie zwierzęta, król, rycerze i książęta.
Marta jest piękną księżniczką, której nie brakuje adoratorów. Aby przekonać się o swojej popularności pośród rycerzy rzuciła na środek areny rękawiczkę, oczekując, że któryś z nich wejdzie pomiędzy walczące drapieżniki i ją podniesie. Swoim czynem udowodniła, iż była osobą niezwykle próżną i zapatrzoną w siebie. Wyłącznie dla swojej rozrywki gotowa była narazić życie dzielnych rycerzy. Jej lekkomyślność wytknął jej Emrod, rzucając jej rękawiczką w twarz.
Emrod to najdzielniejszy rycerz na dworze króla. Bez wahania wkroczył na arenę, by podnieść rzekomą zgubę księżniczki. Udowodnił swoim zachowaniem, że był nie tylko odważny, ale i mądry. Wykorzystał to zdarzenie, aby wytknąć Marcie jej lekkomyślność i płytkość. Rzucając rękawiczką pokazał, że jest od niej lepszy, a odchodząc tylko to potwierdził.
Problematyka Rękawiczki Schillera
Głównym przesłaniem utworu jest wykorzystywanie przez elity podległego im ludu. Marta jako reprezentantka rządzącej rodziny za nic ma życie starających się o jej względy rycerzy, którzy zwykle wywodzą się z niższych sfer. Wykazała się przez to swoją płytkością, krótkowzrocznością, bezmyślnością, próżnością i głupotą. Po przeciwnej stronie stanął Emrod. Był on odważny, waleczny, szlachetny i mądry. Odrzucił rękę księżniczki, a co za tym szło wszelkie nagrody i luksusy, tylko po to, żeby udowodnić jej, że jej zachowanie było niedopuszczalne.
Schiller dał się poznać jako zwolennik Rewolucji Francuskiej, piewca ideałów równości i braterstwa. Dlatego też można odczytywać jego utwór jako manifest tychże wartości. W Rękawiczce widzimy, że wszyscy jesteśmy sobie równi, a jeśli ktoś jest w tzw. wyższej sferze, to wcale nie oznacza, że jest lepszy.
Budowa Rękawiczki Schillera
Ballada składa się z siedmiu strof o zróżnicowanej ilości wersów. Występujące w niej rymy można podzielić na trzy grupy:
- parzyste (AABB),
- nieparzyste (ABAB),
- okalające (ABBA).
Utwór jest dość ubogi w środki artystyczne. W większości są to epitety, których zadaniem jest opis zwierząt walczących na arenie. Schiller nadał Rękawiczce cech dramatu poprzez umieszczenie dialogów.
Romantyzm w Rękawiczce Schilleta
Schiller uważany jest za najważniejszego obok Goethego przedstawiciela niemieckiego romantyzmu. Rękawiczka opowiada historię, która zdarzyła się podczas igrzysk zorganizowanych na dworze króla. Mamy więc do czynienia z historycyzmem, czyli przeniesieniem akcji utworu w zamierzchłe czasy. Była to jedna z wielu cech twórczości autorów romantycznych, również polskich. Adam Mickiewicz, notabene autor polskiego przekładu Rękawiczki, także czynił swoimi bohaterami średniowiecznych rycerzy i króli.
Nastrój grozy i napięcia jest obecny zwłaszcza w pierwszej części utworu, kiedy to król skinieniem palca nakazuje wpuszczanie na arenę dzikich bestii. Tygrys, lamparty i lew walczą na placu zażarcie, a obserwujący to tłum wzdycha z przerażenia. Napięcie osiąga swój szczyt, kiedy to na środek areny, pomiędzy wygłodniałe bestie, wkracza Emrod, by podnieść upuszczoną przez Martę rękawiczkę.
W tym miejscu można również wskazać na element fantastyczny ballady. To, że rycerz nie został zaatakowany przez rozwścieczone zwierzęta wydaje się wysoce nieprawdopodobne. Dlatego też należy odczytywać tę scenę jako fantastyczną. Można też przypuszczać, że gdyby drapieżniki rzuciły się na Emroda, to ten z pewnością położyłby je wszystkie trupem, wychodząc z opresji bez najmniejszego szwanku.
W utworze możemy odnaleźć również wszechobecne w romantyzmie wywyższanie etosu rycerskiego. Emrod to nieustraszony mąż, który dla swojej pani gotowy jest wejść między walczące bestie. Jego bardzo ważną cechą jest roztropność, jaką wykazał się rzucając rękawiczkę nadobnej Marcie i odchodząc na zawsze.