Geneza „Makbeta”
Czas powstania Makbeta można ustalić z pewnym przybliżeniem. Brakuje źródeł, które pozwoliłyby precyzyjnie określić, jak długo Szekspir pracował nad tą tragedią.Historycy literatury nie znają też ciągle innych faktów dotyczących osoby i twórczości słynnego dramaturga epoki elżbietańskiej. Na podstawie zapisanych w utworze sugestii i pewnych skojarzeń oraz wzmianek o nim i nawiązań w twórczości innych autorów... więcej
Czas i miejsce akcji
Makbet rozgrywa się w XI wieku, czyli w Średniowieczu. Jest to czas walk szkocko-norweskich (króla Dunkana z królem Swenem). Szekspir sięga więc do czasów o sześć wieków wcześniejszych niż jego własne: 1040 r. – śmierć Dunkana, 1057 r.– śmierć Makbeta, 1606 r. – napisanie Makbeta przez Szekspira. Czas dramatu jest dłuższy niż wymagany przez normę antyczną jeden dzień. Jest to kilkanaście lat, ale oczywiście... więcejBohaterowie „Makbeta”
Makbet – postać tytułowa. Jest wasalem i bliskim krewnym króla Dunkana. Dowodzi wojskiem królewskim w wojnie szkocko-norweskiej. Jego zamek znajduje się w Inverness. Mąż Lady Makbet.Na początku Makbet jest bohaterem wojennym. Wyróżnia się walecznością, wiernością królowi. Jego uczynki są sprawiedliwe, mężne i godne naśladowania. Jest szlachetnym rycerzem, ceniącym przyjaźń Banka i służbę u króla.
Kiedy dowiaduje... więcej
Droga Makbeta do władzy
Makbet dochodzi do władzy drogą zbrodni i kłamstwa. Najpierw wiedźmy przepowiadają mu królewską przyszłość. Wtedy budzą się w bohaterze myśli o morderstwie króla Dunkana. Kiedy zwierza się żonie o dziwnym spotkaniu wieszczek na wrzosowisku, Lady Makbet utwierdza męża w postanowieniu.Okazja do zabicia króla nadchodzi nagle, gdyż jeszcze tej samej nocy Dunkan chce się zatrzymać w zamku Makbeta. Makbet wraz z żoną usypiają strażników... więcej
Makbet jako bohater tragiczny
Makbet jest bohaterem tragicznym, ponieważ znajduje się w sercu konfliktu, z którego nie sposób wyjść bez ofiary, bez straty i porażki. Chodzi o konflikt pomiędzy losem a wartościami. Makbet poznaje los, czyli przyszłe, nieuchronne wydarzenia. Ale droga, którą główny bohater ma dążyć, aby ów los się spełnił – jest drogą niemoralną, drogą wbrew wartościom.Makbet dokonuje morderstwa na królu, własnym kuzynie i przyjacielu;... więcej
Lady Makbet jako archetyp kobiety-zbrodniarki
Lady Makbet jest postacią tragiczną, a jednocześnie autentyczną psychologicznie. Na początku jawi się jako kobieta demoniczna. O tym, jak ciemne są jej myśli, jak nikczemne pobudki i motywy działania, dowiadujemy się z monologu bohaterki po przeczytaniu przez nią listu od męża, jeszcze w I akcie sztuki.Zadziwia przenikliwość Lady i jej zdolność do dokładnego rozeznania się w sytuacji. W liście Makbet nie wspomina o swoich rozterkach moralnych,... więcej
Porównanie postaci Lady Makbet i Lady Makduf
Postać Lady Makduf charakteryzuje się innymi cechami niż pierwsza postać kobieca w dramacie, Lady Makbet. Dla żony Makdufa najważniejsze jest, by ojciec był z rodziną, i pewnie by życie przebiegało spokojnie, zgodnie z pełnionymi rolami rodzica, gospodarza czy gospodyni dworu. Kobieta nie potrafi pojąć wyższości idei jej męża; wagi spraw, w które Makduf jest wplątany. Jej konstrukcja psychiczna jest prosta. Mimo że nie poznajemy dokładnie... więcejProblem zła w „Makbecie”
Najważniejszym tematem Makbeta jest zło w świecie i w człowieku. Problem ten ukazany został przez Szekspira w sposób wieloaspektowy. Zło ujawnia się w działaniu na dwóch płaszczyznach: realistycznej i fantastycznej. W pierwszej sferze znajdują się ludzie, którzy są prowokowani do dokonywania zła przez fantastyczne wiedźmy i postać Hekate.Wiedźmy jako personifikacje zła
Zło, które jest zauważalne od pierwszego momentu... więcej
Makbet - jakie były przepowiednie czarownic?
Pierwsze trzy przepowiednie czarownic w Makbecie mówią o tym, że Makbet zostanie Tanem Kawdoru, że po śmierci Duncana zostanie królem i że choć Banko nigdy nim nie zostanie, to jego potomkowie zostaną królami.Pierwsze trzy przepowiednie wiedźm można znaleźć w akcie 1, scenie 3 dramatu, kiedy Makbet i Banko wracają, przez wrzosowisko, z pola bitwy. Czarownice zwracają się do Makbeta, jako Tana Glamis, Tana Kawdoru i przyszłego Króla... więcej
Problem winy i kary w „Makbecie”
Problem winy i kary został przedstawiony w dramacie głównie z perspektywy tytułowego bohatera, choć nie należy także zapominać o jego żonie.Makbet jest bohaterem wrażliwym. Z łatwością odróżnia dobro od zła. Kiedy pojawia się wizja zdobycia tronu, mężczyzna zdaje sobie sprawę, że mógłby „pomóc” losowi, czyli zabić króla. Jednak od początku budzi się w Makbecie sumienie. Bohater odsuwa myśli o morderstwie jak najdalej.... więcej
„Makbet” jako dramat o władzy
Władza jest w Makbecie celem, który chce osiągnąć wielu ludzi. Makbet oraz Lady Makbet dążą do władzy w sposób obsesyjny. Okazuje się, że władza jest marzeniem obojga. Wydaje się ona jedynym warunkiem szczęścia małżonków. Władzę szanuje całe społeczeństwo i zdaje sobie sprawę zarówno z odpowiedzialności, jaka spoczywa na władcy, z jego obowiązków wobec ludu, jak też z przywilejów rządzącego. Dobry władca jest warunkiem... więcejZagadnienia filozoficzne „Makbeta” - problem ludzkiego losu
Kolejnym ważnym problemem, który porusza Szekspir w Makbecie, jest zagadnienie ludzkiego losu, problem zależności między fatum a wyborami człowieka.Jeśli wiedźmy mają uosabiać los (w oryginale nazywają się one Weird Sisters, czyli Siostry Rządzące Losem) albo ogólnie jakieś siły wyższe, wpływające na życie człowieka, to w świecie Szekspira los ów jest z góry dany człowiekowi, z góry zaplanowany.
Los w świecie Szekspira... więcej