Legendarny Król Elfów

Erlk�nig, bo tak w oryginale nazywa się baśniowa zjawa z ballady Goethego, jest jednym z wielu bohaterów tradycyjnego skandynawskiego folkloru. W swojej pierwotnej formie postać ta była kobietą, a raczej uwodzicielskim kobiecym duchem, który niczym syrena mamił napotkanych ludzi, co kończyło się ich zgubą. Wspomniany duch nazywany był córką króla elfów (Ellerkongens datter). Postać ta pojawiała się we wielu skandynawskich baśniach i opowieściach. Zawsze w tym samym kontekście, jako wodząca ludzi na zgubę, by w ten sposób zaspokoić swoją próżność, zazdrość lub chęć zemsty.

W niemieckiej literaturze postać ta pojawiła się dzięki Johannowi Gottfriedowi Herderowi. W 1778 roku opublikował on balladę zatytułowaną Erlk�nigs Tochter. Opierała się ona na duńskiej legendzie. Herder w swoim przekładzie źle zinterpretował duńską nazwę „ellerkonge”, czyli król elfów, tłumacząc ją jako „Erlk�nig”, co oznacza króla olch, króla olszyn. Bohaterem ballady Herdera był Oluf. Mężczyzna zmierzał właśnie na swój ślub, lecz przejeżdżając przez las usłyszał muzykę elfów. Jedna z nich, piękna córka króla olszyn, ukazała się jego oczom i poprosiła go do tańca. Oluf odmówił jej i pognał dalej. Rozzłoszczona zjawa rzuciła na młodzieńca urok. Następnego dnia miał odbyć się ślub Olufa, jednak do niego nie doszło. Narzeczona odnalazła swojego narzeczonego martwego.

Zainspirowany balladą Herdera i skandynawskimi baśniami Goethe posunął się dalej. Zamiast córki króla elfów przedstawił jego samego. Ukazał go jednak w dość nietypowy sposób. O ile jego córka najczęściej uwodziła dorosłych mężczyzn, to on upodobał sobie chłopca. Król olch Goethego przypomina bardziej germańskie ucieleśnienie śmiertelnej siły niż magicznego ducha znanego ze skandynawskich wierzeń. W niemieckiej tradycji taka postać (zwłaszcza elf) zawsze zwiastowała rychłą śmierć każdego, kto spotkał ją na swojej drodze. Goethe wykorzystał również germańskie gusła i zabobony.

Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij

Autor opracowania lektury

Autor: Karolina Marlęga

Dowiedz się więcej

1 Król Olch - streszczenie
2 Ballada
3 Patriotyzm