Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Dzieci z Bullerbyn to powieść dla dzieci i młodzieży (niektórzy powracają do niej nawet w dojrzałym wieku) szwedzkiej pisarki Astrid Lindgren. Tytuł oryginału brzmi Alla vi barn i Bullerbyn.

Książka ukazała się w 1947 roku i natychmiast zyskała ogromną sympatię odbiorców. Dwa lata po premierze opublikowano kontynuację przygód bohaterów: „Więcej o dzieciach z Bullerbyn” (szw. „Mer om oss barn i Bullerbyn”, 1949), a trzy lata późnie – „Wesoło jest w Bullerbyn” (szw. „Bara roligt i Bullerbyn”, 1952).
Polski rynek seria zawojowała dopiero w 1957 roku, dzięki przekładowi Ireny Szuch-Wyszomirskiej (wszystkie trzy tomy zawarte w jednej części).

Uzupełnieniem fabuły są trzy książki z ilustracjami, zatytułowane:
  • „Boże Narodzenie w Bullerbyn” (szw. „Jul i Bullerbyn’, 1963),

  • „Wiosna w Bullerbyn” (szw. „Vår i Bullerbyn”, 1965),

  • „Dzień Dziecka w Bullerbyn” (szw. „Barnens dag i Bullerbyn”, 1966).

W czym tkwi niezmienna popularność szwedzkiej powieści? Być może to oddanie narracji dziewczynce o imieniu Lisa i zmniejszenie dzięki temu dystansu między autorem a czytelnikiem jest powodem sukcesu opowieści o przygodach Lisy i jej towarzyszy? Dzięki temu wszystkie opisane historie wydają się bardziej prawdopodobne (nawet ta z uciekaniem przed bawołem czy opiekowanie się małą Kerstin).

Odpowiedzi na to pytanie istnieje tyle, ilu zagorzałych fanów serii – każdy ma swój własny powód, dla którego – mimo upływu lat – sięga po ukochaną książkę z dzieciństwa lub podsuwa ją swojemu dziecku.

Biografia Astrid Lindgren


Astrid Anna Emilia Ericsson przyszła na świat 14 listopada 1907 roku w niewielkiej miejscowości Näs nieopodal Vimmersby w najuboższym wówczas regionie Szwecji – Smalandii. Córka Samuela Augusta Ericssona i Hanny Hult Johnsson miała dwie siostry (Stinie i Ingegerd) oraz brata (Gunnara). Pisarka wielokrotnie podkreślała, że dzieciństwo było bezsprzecznie najpiękniejszym etapem jej życia. O swoich zabawach z rodzeństwem pisała: Bawiliśmy się i bawiliśmy, cud, ze nie zabawiliśmy się na śmierć.

Po ukończeniu szkoły w Vimmerby, Astrid podjęła pracę w lokalnej gazecie. Tam poznała przyszłego ojca swojego dziecka. W 1926 roku wyszło na jaw, iż reporterka jest w ciąży z redaktorem naczelnym gazety. Mężczyzna oświadczył się jej, ale dziewiętnastolatka odrzuciła jego propozycję i wyjechała do Sztokholmu, gdzie czekała na nią posada sekretarki. Przyszła pisarka wiodła bardzo ubogie życie, dlatego po urodzeniu synka – Larsa – była zmuszona oddać go na bliżej nieokreślony czas pod dach rodziny zastępczej w Kopenhadze.

Astrid odkładała każde zarobione pieniądze, by jak najczęściej odwiedzać Larsa w stolicy Danii. Więcej czasu spędzała w pociągach niż ze swoim dzieckiem, ale nie zrażała się. Wreszcie udało jej się osiągnąć na tyle stabilną pozycję finansową, że mogła samodzielnie zaopiekować się synem w Sztokholmie.

W roku 1931 przyszła pisarka poślubiła swojego szefa – Sture Lindgrena, a po trzech latach na świat przyszło jej drugie dziecko – córka Karin. Wiele z oryginalnych postaci znanych z twórczości Lindgren, z Pipi Pończoszanką na czele, pochodziło z historyjek wymyślanych na poczekaniu dla Karin.

Lata pracy w charakterze dziennikarki i sekretarki sprzyjały rozwojowi talentu pisarskiemu. Astrid w wolnych chwilach spisywała historyki, które opowiadała swoim dzieciom. W roku 1944 zgłosiła się do konkursu ogłoszonego przez wydawnictwo Rabén & Sjogren na najciekawszą bajkę dziecięcą. Jej opowiadanie Zwierzenia Britt-Marii zajęło drugie miejsce.

Rok później Lindgren nie miała już sobie równych, gdy jej Pipi Pończoszanka zdobyła główną nagrodę, nieodwracalnie odmieniając światową literaturę dziecięcą. W Szwecji lat czterdziestych dwudziestego wieku do roli dziewczynek należało posłuszeństwo wobec rodziców, zabawa lalkami, dobre maniery. To, co reprezentowała sobą Pipi godziło w taki stan rzeczy. Jak pisze Svante Torngren:
Pippi bez pytania o pozwolenie wkroczyła w świat chłopców i dorosłych mężczyzn. Była i pewna siebie i mocna w gębie. Potrafiła przyprzeć do muru każdego. Pippi nie siedziała bezczynnie i nie czekała na księcia na białym koniu. Miała swojego konia, którego na dodatek podnosiła wysoko na własnych rękach, kiedy tylko miała na to ochotę.

Powieść o przygodach piegowatej szalonej dziewczyny nie znalazła uznania w oczach największego szwedzkiego wydawcy – Bonniers. Gotowi na zaryzykowanie wszystkiego byli natomiast słaniający się ku upadkowi i zdesperowani Rabén & Sjogren. Wydanie Pipi Pończoszanki okazało się „strzałem w dziesiątkę” i uczyniło z bankrutującego wydawnictwa potęgę na rynku dziecięcej literatury, którą jest zresztą do dziś.

Wielu dzisiejszych badaczy jej twórczości dopatruje się źródeł sukcesu w wychowaniu i pochodzeniu. Dopatrują się podobieństw jej życiorysu z innym wywodzącym się ze Smalandii człowiekiem sukcesu – Ingvarem Kampradem – twórcą potężnej firmy meblarskiej Ikea, znanej na całym świecie. Obydwoje cechowali się skromnością i prostolinijnością do ostatnich dni życia.

Pipi Pończoszanka wywołała podziw nie tylko szwedzkich dzieci, ale także szwedzkich kobiet. Astrid stała się ikoną feminizmu. W roku 1948 czasopismo dla kobiet „Damernas Värld” („Świat Kobiety”) wysłało Astrid do Stanów Zjednoczonych w charakterze reporterki. Lindgren pisała wówczas krótkie eseje, głównie poświęcone dyskryminacji czarnoskórych obywateli.

Wkrótce na rynku zaczęły pojawiać się kolejne dzieła Lindgren. Pisarka odniosła sukces nie tylko w rodzinnej Szwecji, ale na całym świecie, o czym najlepiej świadczy fakt, iż jej powieści i opowiadania ukazały się w blisko stu językach. Niezwykła popularność dzieł Astrid brała się z faktu, iż wszystkie dzieci doskonale odnajdowały się w jej świecie. Jak pisał wspomniany wcześniej Svante Torngren – ikona szwedzkiej muzyki i kultury:
Astrid pamiętała przez całe swoje życie, całym swoim ciałem, jak to było, kiedy była mała. Pamiętała niebezpieczne belki na dachu stodoły, trociny zaplątane we włosy po piłowaniu drewna, pamiętała, jak na przerwie w szkole smakowały kromki żytniego chleba z zimnym mięsem. Pamiętała, jak strasznie cudownie było wdrapywać się wysoko a potem skakać w dół. Nigdy nie zapomniała, jak cudownie, a równocześnie trudno jest być dzieckiem. Jak fantazja może być u pierwszą pomocą i ostatnią deską ratunku dla niektórych dzieci.


Astrid Lindgren zmarła 28 stycznia 2002 roku w wieku 94 lat. Odeszła w sztokholmskim mieszkaniu rodziny Lindgrenów, do którego wprowadziła się z mężem i dziećmi w 1941 roku. Pod koniec życia pisarka zmagała się z chorobami oczu, przez co niemalże całkowicie straciła wzrok.
Astrid Lindgren, dzięki sukcesowi literackiemu, stała się osobą nie tylko szanowaną, ale i majętną. Przez wiele lat odprowadzała do budżetu Szwecji wielkie podatki. Rząd skandynawskiego państwa podziękował jej za to w dość osobliwy sposób, ustanawiając nagrodę Nagrodę im. Astrid Lindgren (nagroda międzynarodowej literatury dziecięcej), która przyznawana jest co roku, a jej wartość stanowi 5 milionów koron szwedzkich, czyli połowę literackiej Nagrody Nobla. Wielką popularnością cieszą się także muzea poświęcone jej pamięci, zwłaszcza sztokholmskie Junibacken.

Twórczość Astrid Lindgren
(utwory dostępne w języku polskim):

  • 1944 – „Zwierzenia Britt-Marii”

  • 1945 – „Pippi Pończoszanka”

  • 1946 – „Pippi wchodzi na pokład”

  • 1946 – „Detektyw Blomkvist”

  • 1947 – „Dzieci z Bullerbyn”

  • 1948 – „Pippi na Południowym Pacyfiku”

  • 1949 – „Nils Paluszek – opowiadania”

  • 1953 – „Rasmus, rycerz Białej Róży”

  • 1954 – „Mio, mój Mio”

  • 1955 – „Braciszek i Karlsson z dachu”

  • 1956 – „Rasmus i włóczęga”

  • 1957 – „Rasmus, Pontus i pies Toker”

  • 1958 – „Dzieci z ulicy Awanturników”

  • 1960 – „Madika z Czerwcowego Wzgórza”

  • 1961 – „Lotta z ulicy Awanturników”

  • 1962 – „Karlsson z dachu lata znów”

  • 1963 – „Emil ze Smalandii”

  • 1964 – „My na wyspie Saltkråkan”

  • 1966 – „Nowe psoty Emila ze Smalandii”

  • 1968 – „Latający szpieg czy Karlsson z dachu”

  • 1970 – „Jeszcze żyje Emil ze Smalandii”

  • 1973 – „Bracia Lwie Serce”

  • 1976 – „Madika i berbeć z Czerwcowego Wzgórza”

  • 1981 – „Ronja, córka zbójnika”




Mapa serwisu: