Jagienka Zychówna jest najstarszą córką Małgorzaty i Zycha ze Zgorzelic – wsi sąsiadującej z Bogdańcem. Po śmierci matki przejęła opiekę nad młodszym rodzeństwem oraz nad gospodarstwem ojca, wykazując się zaradnością i gospodarnością. Czytelnik poznaje ją jako piętnastoletnią dziewczynę, zdrową, silną, hardą i wyróżniającą się urodą. Jagienka jest smukła, ma szerokie ramiona, czerwone usta i modre oczy o bystrym spojrzeniu. Na co dzień chodzi ubrana w kożuszek kryty zielonym suknem, spódnicę z samodziału w prążki, a na szyi nosi korale. Jej odświętny strój składa się z odzieży z czerwonego sukna podbitego gronostajami, czerwonych rękawiczek i gronostajowego, naszywanego złotem kapturka.
Jagienka jest dziewczynę energiczną, żywiołową, odważną i bezinteresowną. Doskonale jeździ konno, poluje i pływa. Szczególną troską i opiekuńczością otacza Maćka z Bogdańca, opiekując się nim podczas choroby. Zastępuje również Jurandowi utraconą córkę, a swoją postawą wielokrotnie udowadnia, że jest litościwa i pełna szacunku wobec drugiego człowieka. Zawsze też kieruje się dobrocią, szczerością i nie potrafi obojętnie przejść obok cierpienia drugiego człowieka. Za dobre serce, prostoduszność i radość życia kochają ją wszyscy: ojciec, Maćko, opat, Hlava.
Zychównę odmienia miłość do Zbyszka, w którym zakochuje się od pierwszego, zauroczona jego siłą i urodą. Pod wpływem rozkwitających uczuć do młodzieńca, Jagienka łagodnieje, staje się pokorna i na pierwszym miejscu stawia dobro ukochanego, chroniąc go i pragnąc jego szczęścia. Modli się o powrót Danusi, cierpiąc z powodu nieodwzajemnionego uczucia, choć ma cichą nadzieję, że z czasem zdobędzie serce Zbyszka, w czym utwierdza ją Maćko. Wiadomość, że ukochany odnalazł Jurandównę i wraca z nią do Spychowa, sprawia, że czuje się upokorzona i traci wszelkie złudzenia. Nieszczęśliwa i zagubiona, opuszcza dom Juranda, postanawiając, że zostanie mniszką.
Cierpienie, rozpacz i pobyt na dworze księżnej Aleksandry sprawiają, że Jagienka poważnieje, dojrzewa i przeobraża się w piękną, dobrze ułożoną pannę, wzbudzającą zachwyt rycerzy. Również owdowiały Zbyszko nie pozostaje obojętnym na jej wdzięki, lecz zarazem dziewczyna onieśmiela go swoją ostrożnością wobec niego. Jagienka nadal kocha rycerza, lecz w obawie przed odrzuceniem, stara się zachować dystans i nie okazuje mu swoich uczuć. Jednakże jej cierpliwość, miłość i dobroć dla nieszczęśliwego młodzieńca zostają wynagrodzone. Z czasem Zbyszko odwzajemnia jej uczucia, zostają małżeństwem, a Jagienka wnosi mężowi wiano, stając się szanowaną i uwielbianą przez wszystkich panią domu. Wydaje na świat czterech synów, ku dumie i radości starego Maćka.
Jagienka jest bohaterką pozytywną, wzbudzającą sympatię czytelnika. Zawsze stara się kierować szczęściem innych ludzi, którzy odwdzięczają się za jej dobroć i miłosierdzie miłością i szacunkiem.