klp.pl1. Opozycyjność wobec tragedii klasycznej, czyli zarówno wzorów antycznych (Ajschylos, Sofokles, Eurypides – Grecja, Liwiusz, Seneka – Rzym), typowej tragedii renesansowej (którą realizuje np. Jan Kochanowski w Odprawie posłów greckich), czy też francuskiej tragedii klasycystycznej XVII w. (P. Corneille, J. Racine).
2. Odrzucenie rygorów kompozycyjnych – zasady trzech jedności: miejsca, czasu i akcji; w Makbecie akcja rozgrywa się w kilku zamkach szkockich, na dworze angielskim, w lesie, na wrzosowisku; czas akcji obejmuje kilka lat panowania Makbeta; występuje też wielowątkowość: m.in. wątek Makbeta, wątek Lady Makbet, wątek wiedźm i Hekate, wątek Makdufa i jego rodziny.
3. Wprowadzenie luźnej, epizodycznej konstrukcji fabuły; w Makbecie jest to wprowadzanie scen-epizodów po to, aby wyjaśnić sytuację, zwrócić uwagę na nowe szczegóły, nadać elementom sztuki charakteru realistycznego, np. epizody, w których pojawiają się wiedźmy, rozmowa Starca i Rossa o śmierci Dunkana, dialog Malkolma i Makdufa na zamku w Anglii.
4. Łączenie pierwiastków tragicznych i komicznych, wzniosłości i rubaszności (obalenie dawnego decorum); jedną ze słynniejszych scen, dowodzących, że Szekspir miał poczucie humoru jest moment otwierania bram przez Odźwiernego w Akcie II, kiedy nad ranem przybywają do Inverness Makduf i Lennox – jest to moment tuż po zamordowaniu Dunkana, ale przy bramie rozgrywa się scena komiczna. Odźwierny śmiesznie się gramoli przy bramie, jest zaspany, gada niby złośliwie, co za diabeł przy bramie, opowiada o śmiesznych paradoksach w świecie (kto i za co się dostał do piekła lub nieba dzięki sprytnym fortelom lub zabawnym sytuacjom). Wreszcie przemądrzały Odźwierny tłumaczy Makdufowi, co wywołuje alkohol w człowieku: czerwony nos, senność i siusianie. Na koniec stróż rozkosznie przyznaje, że rzeczywiście sam popił poprzedniej nocy, skoro wszyscy w zamku świętowali.
5. Konkretyzacja psychologiczna: bohater nie jest monolitem, czyli reprezentantem albo dobra, albo zła; postaci są bardziej autentyczne przez przeżywanie wewnętrznych wyborów między biegunami moralności; np. Makbet przechodzi przemianę wewnętrzną, kiedy z bohatera prawego, szlachetnego, odważnego – pod wpływem obrania drogi przestępstw i kłamstw – staje się człowiekiem tchórzliwym, załamanym, niespokojnym, wytrąconym z równowagi, gwałtownikiem (czytaj więcej w artykule Problematyka psychologiczna „Makbeta”).
strona: - 1 - - 2 - - 3 -
Autor: 
