Motyw tańca
Na początku dramatu, taniec wydaje się być elementem tradycyjnej zabawy weselnej. W ten sposób, Wyspiański ukazuje typową scenę z polskiego wesela, nasyconą radością i atmosferą wspólnego świętowania.
Na przestrzeni dramatu, taniec ewoluuje, stając się metaforycznym komentarzem na temat polskiego społeczeństwa. Punkt kulminacyjny dramatu, zwany "chocholim tańcem", jest tego najlepszym przykładem. W tej scenie, postać Chochoła przygrywa hipnotyczną melodię, prowadząc wszystkich zgromadzonych w sennej, obłąkańczej choreografii.
Tańczący nie są już wesołymi uczestnikami wesela. Ich ruchy przestają symbolizować radość i celebrację, stając się wyrazem marazmu i bierności społeczeństwa. Taniec ten jest symbolicznym obrazem narodu pogrążonego w stagnacji, dalekim od pierwotnej radości weselnego tańca.
Moty wsi
Wieś Bronowice, stanowi tło dla weselnego świętowania. Jest to miejsce bogatych tradycji i zwyczajów, bliskie naturze i jej rytmowi. Postaci, jak Gospodarz, Gospodyni, służba i chłopi, są reprezentantami tego świata i wiernie odtwarzają klimat wiejskiego życia, co dodatkowo podkreślane jest przez gwarowe dialogi i motywy ludowe.
Jednak Wyspiański nie tworzy sielankowego obrazu wsi. Przez cały czas widzowie mają do czynienia z kontrastem między wiejskim a miejskim światem. Gospodarz wyraża swoje niezadowolenie z miejskiej inteligencji, której zarzuca wyzysk chłopów. Mieszkańcy miasta, tacy jak Poeta czy Dziennikarz, mimo pozornej idealizacji życia na wsi (chłopomania) traktują mieszkańców wsi z pewnym dystansem.
Konflikt ten uwypukla pojawienie się widma Jakuba Szeli - przywódcy rabacji galicyjskiej, który rozmawia z Dziadem. Ten duch przypomina o brutalnej historii konfliktów między chłopami a szlachtą, pokazując, że fascynacja wsią nie może przykrywać rzeczywistych problemów i konfliktów.
Motyw snu
Stanisław Wyspiański wykorzystuje sen jako narzędzie do odkrywania ukrytych uczuć i planów bohaterów. Akt II dramatu, utrzymany w konwencji snu, otwiera drzwi do ich wewnętrznego świata.
Te postacie, które pojawiają się w snach bohaterów, są projekcją ich stanów wewnętrznych - ukazują autentyczne myśli, uczucia i plany. Taki zabieg umożliwia głębsze zrozumienie charakterystyki postaci, odkrywając ich ukryte słabości.
Zobacz: https://klp.pl/wesele/a-11042.htmlJakie zjawy pojawiają się gościom wesela?
Motyw poety i poezji (literatury)
Wyspiański konfrontuje różne podejścia do poezji i roli poety, podkreślając zarazem, że prawdziwa sztuka powinna służyć społeczeństwu, mobilizować do walki i budzić patriotyzm, a nie skupiać się na osobistych doznaniach. Jest to krytyka nie tylko dekadentyzmu jako takiego, ale także postawy części społeczeństwa, które ucieka w estetyzm i indywidualizm, zapominając o ważnych sprawach społecznych i narodowych.
Poeta, jeden z głównych bohaterów dramatu, jest portretem dekadenckiego artysty, którego sztuka skupia się na osobistych przeżyciach i wrażeniach, zamiast służyć społeczeństwu. Ta postawa jest krytykowana przez Wyspiańskiego, który poprzez postać Rycerza podkreśla, że prawdziwa poezja powinna zawierać Moc – patriotyczne przesłanie, które pobudza do działania.
Innym przykładem jest Dziennikarz, który mimo potencjału, jaki niesie ze sobą jego praca, nie jest w stanie skupić się na problemach ojczyzny i walki o niepodległość.
Motyw ojczyzny i walki o niepodległość
Analizując "Wesele", nie sposób pominąć kontrastu między pragnieniem wolności a rzeczywistością, która jest daleka od idealnej. Wyspiański maluje obraz społeczeństwa, które pragnie zmian, ale nie jest gotowe do podjęcia konkretnych działań, aby je osiągnąć. Jest to więc ostra krytyka polskiego społeczeństwa i jego postawy wobec walki o niepodległość.
Podczas weselnej nocy, gdy pojawia się szansa na rozpoczęcie powstania, bohaterowie nie potrafią tego wykorzystać. Czynniki takie jak apatia, strach, bark zjednoczenia i skupienie na materialnych przyjemnościach przyczyniają się do ich porażki. Wyspiański kreuje obraz narodu pogrążonego w marazmie, z którego nie potrafi się wydobyć.
Pojawienie się Wernyhory, postaci pełnej symboliki i związanej z nadzieją na niepodległość, wydaje się przez chwilę mobilizować do walki. Niemniej jednak, Gospodarz przekazuje ważną misję młodemu, impulsywnemu chłopakowi - Jasikowi. Jasiek miał zadąć w złoty róg na rozpoczęcie powstania, ale zgubił go, sięgając po czapkę z piór.
Ostatecznie, dramat zamyka chaotyczny taniec chochoła, symbolizujący paraliż narodu.