„Inny świat” – literatura piękna czy literatura faktu?

Według „Słownika terminów literackich” literatura faktu to

współczesna literatura narracyjna o charakterze dokumentarnym, obejmująca gatunki z pogranicza literatury i dziennikarstwa. Składają się na nią także dzieła, które tworzone były bez specjalnego zamiaru literackiego, swoista literackość stanowi w nich wartość naddaną, by wymienić zapisy dokumentarne w formie dziennika, mającego utrwalać wydarzenia, plotki, obiegowe opinie, zbiory listów, które – zwykle po dokonaniu odpowiedniego wyboru – ułożyły się w całość o wyrazistych konturach, tak, że przypominają powieść, najróżniejszego typu relacje z doniosłych wydarzeń.

Z kolei literatura piękna to

dział piśmiennictwa obejmujący utwory, w których dominuje funkcja estetyczna, w przeciwieństwie do typów wypowiedzi o charakterze informacyjnym, dydaktycznym, naukowym, publicystycznym. „Inny świat” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego łączy w sobie cechy zarówno literatury faktu, jak i literatury pięknej.

Do literatury faktu utwór przybliża podjęta, ówcześnie aktualna, problematyka polityczna, socjologiczna i psychologiczna. Autor opisuje wydarzenia z okresu poprzedzającego wybuch II wojny światowej do roku 1942, aresztowania i sytuację polityczną w Rosji oraz życie w sowieckim obozie i jego wpływ na psychikę więźniów. „Inny świat” cechuje brak fikcji literackiej – fabuła dzieła oparta została na autentycznych wydarzeniach, a bohaterami są autentyczni ludzie – współtowarzysze pisarza z okresu pobytu w obozie w Jercewie.



Powieść ma formę pamiętnika – narracja prowadzona jest w pierwszej osobie, a narrator należy do świata przedstawionego, jest świadkiem bądź uczestnikiem zdarzeń, niekiedy przekazuje to, co zasłyszał od innych skazańców. Taki styl narracji jednocześnie ogranicza wiedzę narratora do tego, co sam przeżył i czego się dowiedział. Cechuje go także maksymalny obiektywizm, a emocje własne zostały przesunięte na dalszy plan lub całkowicie wyciszone. Kompozycja „Innego świata” podporządkowana została chronologii wydarzeń i biografii narratora, który relacjonuje głównie własne przeżycia i obserwacje.



Charakter literatury pięknej nadaje dziełu Herlinga-Grudzińskiego język – precyzyjny i metaforyczny, łączący w sobie cechy stylu „niskiego” i „wysokiego”. Dosadne słowa oraz elementy obozowego slangu służą do odzwierciedlenia brutalnej rzeczywistości.



strona:   - 1 -  - 2 - 

  Dowiedz się więcej