klp.pl- Akcja Wieniec II przeprowadzona w noc sylwestrową 1942/1943, której celem było wysadzenie torów kolejowych pod Kraśnikiem;
- Uwolnienie więźniów z transportu pod Celestynowem w nocy z 19 na 20 maja 1943 roku;
- Akcja pod Arsenałem, która odbyła się 26 marca 1943 roku.
Po akcji na posterunek żandarmerii we wsi Sieczychy, podczas której zginął pierwszy dowódca „Grup Szturmowych” w Warszawie, Tadeusz Zawadzki „Zośka”, Szare Szeregi zostały zreorganizowane na kształt struktury wojskowej. Z warszawskich „GS” utworzono trzy kompanie – dwie z nich utworzyły batalion Zośka, a trzecia została skierowana do walki z gestapo.
Batalion Zośka został powołany do życia 1 września 1943 roku. Z czasem w jego skład weszły trzy kompanie: I kompania Maciek, II kompania Rudy, dowodzona przez Andrzeja „Morro” (złożona z plutonów: Sad, Alek i Felek) oraz od marca 1944 roku III kompania, na czele której stanął „Czarny Jaś”. Dowódcą batalionu został porucznik Ryszard Białous „Jerzy”. Z najbardziej znanych akcji Zośki należy wymienić:
- Akcję wilanowską, przeprowadzoną w nocy z 26 na 27 września 1943 roku. Członkowie batalionu zaatakowali budynek żandarmerii i grupę niemieckich lotników, zakwaterowanych w pałacu wilanowskim. Akcja miała na celu uniemożliwienie ataku na wojska polskie, które w tym samym czasie przeprowadzały akcję represyjno-odwetową.
- Akcję „JULA”, przeprowadzoną w nocy z 5 na 6 kwietnia 1944 roku, której celem było wysadzenie mostu kolejowego pod stacją Tryńcza oraz przepustu kolejowego w pobliżu stacji Rogoźno.
- Operację „Burza”, polegającą na uwolnieniu piętnastu więźniów Pawiaka, którzy przebywali w szpitalu Jana Bożego. Akcja została przeprowadzona 29 czerwca 1944 roku.
Trzecia kompania warszawskich „Grup Szturmowych” podjęła walkę z gestapo i działała pod kryptonimem „Agat”. Jej dowódcą został Adam Borys „Pług”. Głównym zadaniem „Agatu” była akcja likwidacyjna, wymierzona w gestapowców i funkcjonariuszy Pawiaka. Po aresztowaniu jednego z członków kompanii – „Niemira”, „Agat” ze względów bezpieczeństwa zmienił nazwę na „Pegaz 81”. Kompania szczególnie wsławiła się akcją zabicia kata Warszawy, Franza Kutschera, która została przeprowadzona w dniu 1 lutego 1944 roku. Wiosną tegoż roku „Pegaz” został przemianowany na batalion powietrzno-desantowy i przyjął kryptonim „Parasol 53”. „Parasol 53” zajmował się również pozyskiwaniem broni, samochodów do akcji oraz podrabianiem dokumentów i kenkart.
strona: - 1 - - 2 - - 3 -
Autor: