Motywy literackie w "Syzyfowych pracach"

Motyw samotności – samotność jest nieodłącznym elementem, który towarzyszy uczniom klerykowskiego gimnazjum. Obojętni dla wykładowców – Polaków, którzy boją się o własne posady, nie mają wsparcia w szkolnych problemach. Część chłopców uczy się z dala od domów rodzinnych i nie ma kontaktów z rodzicami, co również wpływa na poczucie osamotnienia. Samotnym czuje się Marcin Borowicz, który nie potrafi odnaleźć się w szkolnej rzeczywistości, a po śmierci matki traci najbliższą sobie osobę. To samotność sprawia, że czuje się wyróżnionym przez inspektora Zabielskiego i bezwolnie poddaje się rusyfikacji. Samotność doskwiera Andrzejowi Radkowi, synowi fornala, poniżanemu przez kolegów za chłopskie pochodzenie. Aby ukoić to uczucie Jędrek szuka ucieczki w lekturze starych, wyrzuconych książek, dzięki którym poznaje dzieje i literaturę Polski. Osamotnionym jest Bernard Zygier, któremu władze szkolne uniemożliwiają kontakty z kolegami w obawie, że wygnaniec z Warszawy wpłynie na ich świadomość narodową. Poczucie odosobnienia ma Anna Stogowska, która w wieku czternastu lat musiała zająć się domem i młodszym rodzeństwem i której obowiązki uniemożliwiają kontakty towarzyskie. Dziewczyna czuje się samotna, ponieważ z racji pochodzenia zmuszana jest do bycia Rosjanką, a matka nauczyła ją nienawiści do tego kraju.

Motyw ucznia i mistrza – mistrzem i uczniem w powieści Stefana Żeromskiego są Antoni Paluszkiewicz i Andrzej Radek. Korepetytor paniczów zbudza zainteresowanie chłopskiego syna do książek i uczy chłopca czytania i pisania. Później za własne oszczędności umieszcza malca w progimnazjum i umożliwia mu dalszą naukę. Po śmierci „Kawki” Jędrek za wszelką cenę stara się ukończyć szkołę i marzy o studiowaniu. Pamięta słowa opiekuna, jego pragnienie zdobywania wiedzy, które staje się wyznacznikiem dalszej drogi Radka. Zupełnie inny charakter ma relacja Marcina Borowicza z inspektorem Zabielskim. Osamotniony chłopiec czuje wdzięczność za okazaną mu przez Rosjanina sympatię i staje się bezwolnym uczniem, który odpowiednio ukierunkowany przez mężczyznę, zaczyna poddawać się rusyfikacji. Z namowy Zabielskiego zakłada kółko miłośników literatury rosyjskiej, czyta książki szkalujące Polskę i nabiera wstrętu dla własnej narodowości. Na szczęście Borowicz w porę zaczyna rozumieć, czym dla niego powinna być ojczyzna i wyzwala się spod negatywnego wpływu inspektora.



strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 - 

  Dowiedz się więcej