Elementy autobiograficzne w utworze

Fabuła powieści Syzyfowe prace została zaczerpnięta z autentycznych wydarzeń z życia Stefana Żeromskiego, autora książki. Autobiografizm jest widoczny, mimo że pisarz zmienił nazwy bliskich mu miejscowości, w których dzieje się akcja powieści. Stworzeni przez autora bohaterowie mają swoje prototypy w autentycznych postaciach z lat szkolnych Żeromskiego. Wiele wydarzeń, które składają się na fabułę książki, to rzeczywiste przeżycia autora.

Stefan Żeromski urodził się w 1864 r. w Strawczynie w kieleckiem. Jego rodzice należeli do ubogiej szlachty. Dzieciństwo pisarz spędził w Ciekotach, skromnym folwarku, dzierżawionym przez rodziców. Oboje Żeromscy zmarli wcześnie i osierocony Stefan zaznał trudnej drogi dorastania w biedzie, głodzie, walce z rusyfikacją. Żeromski uczył się w gimnazjum w Kielcach, gdzie dorabiał jako korepetytor. Rozpoczął studia w Warszawie, ale po dwóch latach musiał je przerwać z powodu gruźlicy płuc. Pracował jako nauczyciel szlacheckich dworów. Aktywnie włączał się w powstanie państwa polskiego i pierwsze lata funkcjonowania wolnej Rzeczpospolitej. Płodny pisarz, publicysta, dramaturg i działacz społeczny mieszkał z rodziną w Zakopanem, potem w Nałęczowie, a od 1919 w Warszawie, gdzie zmarł w 1925 r. Żeromski zajmuje w polskiej literaturze i kulturze miejsce wśród wybitnych prozaików i wielkich obywateli.

Gawronki, opisane przez Żeromskiego w powieści Syzyfowe prace, odzwierciedlają życie pisarza w Ciekotach. Owczary, dom Wiechowskiego, przygotowania Marcinka do egzaminu do gimnazjum – to Psary i rok pobytu Żeromskiego u nauczyciela Strachowskiego. Klerykowskie gimnazjum jest obrazem szkoły w Kielcach, do której uczęszczał Stefan Żeromski. Losy młodego Borowicza, a zwłaszcza jego problemy z matematyką, są również zakorzenione w doświadczeniach samego autora. Żeromski przez cały okres szkolny miał trudności z algebrą wykładaną po rosyjsku. Przedmiot ten zaważył na ocenie negatywnej z matury pisarza. Opisana w książce droga Andrzeja Radka do gimnazjum w Klerykowie oparta jest na wspomnieniach autora, który sam przemierzał kilometry pieszo ze swojej wsi do gimnazjum w Kielcach. Wreszcie przezwisko nauczyciela „Kawki”, czyli Paluszkiewicza, należało rzeczywiście do Żeromskiego, udzielającego korepetycji w latach szkolnych.

Sylwetki postaci, wydarzenia, przeżycia bohaterów są w dużej mierze wspomnieniami Stefana Żeromskiego. Powieść Syzyfowe prace dokumentuje dzieciństwo i lata szkolne samego pisarza.

  Dowiedz się więcej