Ideologia komunistyczna i faszystowska

Na terenie Włoch i Niemiec narodziła się skrajna odmiana nacjonalizmu – faszyzm. W obydwu tych krajach faszyści wyróżniali się nawet fizycznie na tle społeczeństwa, ponieważ byli charakterystycznie umundurowani. Zarówno we Włoszech, jak i w Niemczech, ruch głosił kult wodza. W pierwszym przypadku był nim „Duce”, czyli Benito Mussolini. W Niemczech był nim „Führer”, czyli Adolf Hitler. Jak pisze Aldona Szóstak:

Ruch eksponował kult sił witalnych, sprzeciw wobec demokracji, liberalizmu, racjonalizmu; cechował się skłonnością do tworzenia mitów. We Włoszech takim mitem była idea odrodzenia Imperium Rzymskiego, w Niemczech „wspólnota krwi i ziemi”.

Faszyści, podobnie jak to miało miejsce w komunistycznym Związku Radzieckim, cieszyli się nieograniczoną władzą, która rozciągała się również na życie prywatne obywateli. Ponieważ wszystko podporządkowane było interesom narodu, jednostka pozbawiona została niemal wszystkich praw. Państwa faszystowskie nie były oparte na równości, wręcz przeciwnie, budowane były według zasady elitaryzmu. Partia faszystowska była elitą, a jej członków traktowano jak obywateli wyższej kategorii. Dokonanie głębokich podziałów w społeczeństwie szczególnie widoczne było w hitleryzmie, który opierał się na micie rasy panów i powszechnym antysemityzmie.



Faszyści niemieccy garściami czerpali z dorobku naukowego Fryderyka Nietzschego. Podstawowe założenia zmarłego w 1900 roku filozofa dobrze ujmują słowa Agnieszki Krawczyń: [s]Nietsche był wrogiem demokracji i krytykiem moralności chrześcijańskiej, która była jego zdaniem wytworem resentymentu ludzi słabych, niewolników. Głosił wyższość moralności panów, gdzie najistotniejszymi wartościami były siła, wolność i honor. (…) Zgodnie z jego koncepcją wybitna indywidualność, „nadczłowiek”, może odrzucić powszechnie obowiązujące moralne zakazy i nakazy, których istnienie hamuje jego rozwój. Ma prawo działać „poza dobrem i złem”, tworzyć własną moralność. Z kolei faszyści włoscy z upodobaniem zaglądali do dzieł Henri Bergsona, skąd wywodzili swoją filozofię życia i witalności (elan vital – pęd życiowy, według Francuza był odpowiedzialny za rozwój człowieka).





strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 - 

  Dowiedz się więcej