Ekspresjonizm
WyjaÅ›nienie terminuTermin „ekspresjonizm” pochodzi z jÄ™zyka Å‚aciÅ„skiego, w którym expressio oznacza „wyraz, wyrażenie”. ZaczÄ™to używać go powszechnie na poczÄ…tku XX wieku, gdy narodziÅ‚ siÄ™ awangardowy, nowoczesny prÄ…d, który zapisaÅ‚ siÄ™ w historii literatury jako powiew Å›wieżoÅ›ci przynoszÄ…cy nowe tendencje, formy czy tematy.
Czas trwania
Prąd narodził się na początku XX wieku,... więcej
Futuryzm
WyjaÅ›nienie terminuTermin „futuryzm” zaczerpniÄ™to od Å‚aciÅ„skiego futurus, oznaczajÄ…cego „przyszÅ‚y”.
Czas trwania
Pierwsze oznaki futuryzmu sÄ… widoczne na poczÄ…tku XX wieku. W Polsce okres rozkwitu i ekspansji kierunku przypada na lata 1918-23.
Zakres oddziaływania
Ten awangardowy i przeciwny tradycji kierunek w literaturze rozwinął się we Włoszech, skąd rozpowszechnił... więcej
Dadaizm
Wyjaśnienie terminuIstnieje kilka wersji genezy terminu dadaizm.
Jedna z nich, najpowszechniejsza gÅ‚osi, że zostaÅ‚ wymyÅ›lony, a raczej wybrany przez rumuÅ„skiego poetÄ™ Tristana TzarÄ™, który wskazaÅ‚ przypadkowe sÅ‚owo w SÅ‚owniku Larousse'a – a byÅ‚o to sÅ‚owo „dada” – oznaczajÄ…ce w jÄ™zyku francuskim drewnianÄ… zabawkÄ™, konika lub gaworzenie dziecka.
Ustalenie prawdziwych okoliczności wymyślenia... więcej
Surrealizm (nadrealizm)
WyjaÅ›nienie terminuNadrealizm lub jak niektórzy wolÄ… – surrealizm, oznacza kierunek w sztuce obejmujÄ…cy wszystko to, co oderwane od rzeczywistoÅ›ci, nadrealne. SÅ‚owo zostaÅ‚o zaczerpniÄ™te z jÄ™zyka francuskiego (surrealisme).
Czas trwania
Kierunek ten powstał w 1924 roku, lecz nazwy pierwszy raz użyto już w 1917 roku. Data końcowa jest umowna, ponieważ grupy surrealistów istnieją po dziś dzień.... więcej
Neoklasycyzm
WyjaÅ›nienie terminuTermin „neoklasycyzm” oznacza nowe ujÄ™cie tendencji klasycystycznych w sztuce, literaturze (przede wszystkim w poezji), muzyce i architekturze.
Czas trwania
Nurt powstaÅ‚ pod koniec XIX wieku we Francji, gdy Jean Moreas zaÅ‚ożyÅ‚ w 1891 roku tzw. École romane.
Zasięg oddziaływania
Początków neoklasycyzmu należy szukać we Francji, Anglii i Rosji. Nurt dobrze zaadaptował się... więcej
Kreacjonizm
WyjaÅ›nienie terminuNazwa „kreacjonizm” oznacza proces tworzenia.
Ramy czasowe
Kreacjonizm narodził się w XX wieku jako awangardowy nurt w poezji.
Założenia
W myśl założeń kreacjonizmu poeta jest twórcą. Posiada on prawo do subiektywnego przedstawiania rzeczywistości, tworzenia nowego świata od nowa, dlatego też stawia go w opozycji do kategorii artysty w teorii mimesis.
Przedstawiciele... więcej
Psychologizm
WyjaÅ›nienie terminuTermin „psychologizm” zostaÅ‚ zaczerpniÄ™ty z jÄ™zyka greckiego, a dokÅ‚adniej ze sÅ‚owa psyche, oznaczajÄ…cego „duszÄ™”, „życie”. OkreÅ›lono nim te poglÄ…dy z różnych dziedzin nauki (np. pedagogika, teoria literatury, filozofia), w którym uważa, siÄ™, że motywacje psychologiczne decydujÄ… o każdym aspekcie życia czy sztuki.
Założenia
Ten nurt w... więcej