Wyjaśnienie terminu
Termin „ekspresjonizm” pochodzi z języka łacińskiego, w którym expressio oznacza „wyraz, wyrażenie”. Zaczęto używać go powszechnie na początku XX wieku, gdy narodził się awangardowy, nowoczesny prąd, który zapisał się w historii literatury jako powiew świeżości przynoszący nowe tendencje, formy czy tematy.
Czas trwania
Prąd narodził się na początku XX wieku, a dokładniej około 1910 roku. Od tej daty przez ponad 10 lat inspirował, powodował dyskusje, wywoływał kontrowersje. Lata jego rozkwitu przypadają na 1910-1925 rok.
Zakres oddziaływania
Prąd narodził się w Niemczech, bo stopniowo rozpowszechnić się na całą Europę. Warto jednak podkreślić, że nigdzie indziej nie miał tylu zwolenników, co w ojczyźnie Goethego i Hegla.
Geneza
Po spustoszeniach i klęskach, jakie przyniosła ze sobą I wojna światowa, Europę opanował kryzys polityczno-społeczny. Ludzie czuli się samotni, byli niepewni jutra, a przede wszystkim zagubieni z powodu braku poczucia bezpieczeństwa. Artyści nie potrafili odnaleźć się w świecie opanowanym przez nieznane technologie, którym rządził pieniądz. W końcu stworzyli światopogląd, w którym odnaleźli ratunek i częściowe wyjaśnienie obserwowanych dziejów historii.
Choć tendencje ekspresjonistyczne pojawiły się już poprzednich epokach (można je dostrzec w średniowieczu, baroku czy romantyzmie), a pierwsze oznaki nowego kierunku rozwoju literatury odnaleźć można w monachijskim czasopiśmie Die Erde w latach 1905-1906, to prąd i wywołał ostrą dyskusję wraz z pojawianiem się artykułów na jego temat około 1910 roku w czasopismom: Pan, Die Aktion i Der Sturm, Die Weissen Blätter, Literarisches Echo, Das Ziel czy Genius.
Fazy rozwoju
Fazy rozwoju ekspresjonizmu, pozostającego cały czas w opozycji do realizmu, rozróżnił w 1976 roku Artur Hutnikiewicz w swojej książce Od czystej formy do literatury faktu. Podzielił prąd na:
- Fazę wyjściową, obejmującą początku kształtowania się zasad teoretycznych kierunku, trwającą do wybuchu I wojny światowej, w której dominującym nurtem były tendencje metafizyczno-moralistyczne.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 -