Motyw marzeń/marzyciela w literaturze

„Janko Muzykant” – Henryk Sienkiewicz opisuje losy Janka – dziesięcioletniego, słabego i chorowitego chłopca z bardzo biednej wiejskiej rodziny. Od najmłodszych lat przejawiał on wielkie uzdolnienia muzyczne, muzyka była jego pasją. Janko całe życie marzył o dotknięciu prawdziwych skrzypiec w pańskim dworze. Zostaje jednak posądzony o kradzież i za realizację marzeń zostaje skazany przez sąd gminny na karę chłosty. Skatowany przez stójkowego, tępego wykonawcę sądowych wyroków, rozchorowuje się. Umierając wciąż marzy o skrzypkach i pyta matkę czy bóg w niebie da mu prawdziwe skrzypce.

„Ziemia obiecana” – Stanisław Władysław Reymont opisuje narodziny przemysłowej Łodzi. Porównuje ją do monstrum, niszczącego zwykłych ludzi i wykrzywiających psychicznie właścicieli wielkich fortun. Tematem powieści jest mechanizm "robienia pieniędzy" przez jej trzech bohaterów, z których jeden jest Polakiem (Karol Borowiecki), drugi Niemcem (Max Baum), trzeci Żydem (Moryc Welt). Różnice pochodzenia i obyczajów nie dzielą ich, wręcz przeciwnie - wzajemnie wobec siebie lojalni - wykorzystali je dla skutecznego działania i wygrywania z konkurencją. Razem zakładają fabrykę, choć żaden z nich nie posiada większych środków, wierzą jednak w przyjaźń, sukces i marzą by stać się prawdziwymi fabrykantami. O ich początkowo utopijnych planach świadczy rozmowa trzech bohaterów:

- Zakładamy fabrykę.
- Tak, ja nie mam nic, ty nie masz nic, on nie ma nic - zaśmiał się głośno.
- To razem właśnie mamy tyle, w sam raz tyle, żeby założyć wielką fabrykę. Cóż stracimy? Zarobić zawsze można - dorzucił po chwili. - Zresztą, albo robimy interes, albo interesu nie robimy. Powiedzcie raz jeszcze.
- Robimy, robimy! - powtórzyli obaj.

„Marzyciel” - Stanisław Władysław Reymont opisuje w swej powieści, wskazującej na duży wpływ literatury Dostojewskiego, losy kasjera kolejowego, który rzeczywistość przezywa podwójnie – jako realną i jako zwidy senne. Swoje cierpienia przerywa samobójstwem.

„Noce i dnie” – Maria Dąbrowska ukazuje postać Barbary Niechcic, która całe życie wraca myślami do młodzieńczych lat i niespełnionej miłości z Tolibowskim. Marzenia stanowią dla niej odskocznię od szarej i trudnej rzeczywistości. Po latach Barbara u uświadamia sobie jednak, że jedyną osobą, którą naprawdę kochała był jej mąż – Bogumił.

  Dowiedz się więcej