W każdej, nawet najdawniejszej religii, mitologii pojawiają się postaci matek - często w postaci Matki-Ziemi, Matki-Rodzicielki, dającej początek całemu życiu, rodzajowi ludzkiemu, dlatego motyw matki jest tak powszechny w literaturze i kulturze. Postać matki kojarzy się z beztroskim dzieciństwem, jest symbolem miłości, bezpieczeństwa, rodzinnego domu. Bycie matką najczęściej łączy się z jednoczesnym przeżywaniem radości i doświadczaniem cierpień, troskami, wielkimi nadziejami związanymi z dziećmi, ale też niepokojami o ich los. Matka miewa też w literaturze bardzo szerokie znaczenie, przede wszystkim jest matką-ojczyzną, matką-Polką, która wszystko oddaje ojczyźnie, cierpi, bowiem jej dzieci giną za kraj. Sporo uwagi poświęca współczesna, także feministyczna literatura matce samotnej z różnych przyczyn: śmierci męża, rozwodu, czy własnego wyboru.
Matka - wyrazy bliskoznaczne
mama, mamusia, matula, mateńka, mateczka, rodzicielka, karmicielka, żywicielka, opiekunka
Pojęcia związane z motywem matki (frazeologia)
krewny po kądzieli - krewny po stronie matki
wyssać coś z mlekiem matki - mieć coś wpojone, wrodzone, być do czegoś przekonanym
Jaka mać, taka nać - jakie matki, takie dziatki – wg Wulgaty.
Stabat Mater (Dolorosa) z łac., Stała Matka (Boleściwa) – początek i tytuł trzynastowiecznej sekwencji napisanej rymowaną tercyną, przypisywanej włoskiemu franciszkaninowi, bądź papieżowi Innocentemu III.
”Muter Courage” – Matka Courage – bohaterka powieści H.J.Ch. von Grimmelshausena – „Zadziwiający opis żywota arcyoszustki i włóczęgi o prostytutce, która przywdziawszy mundur rajtara dla ratowania honoru, staje się w czasie wojny trzydziestoletniej najpierw żoną kapitana, potem porucznika, następnie markietanką, wreszcie przyjęta do taboru Cyganów ginie wraz z nimi, spalona na stosie. Motyw ten wykorzystał w swojej sztuce „Matka Courage i jej dzieci” Bertolt Brecht.
Mater Matuta - staroitalska bogini poranka, kobiet i porodu.
Matka królów - Elżbieta Rakuszanka, od 1454 roku królowa Polski, żona Kazimierza jagiellończyka. Miała sześciu synów i siedem córek, z których Władysław panował w Czecha i na Węgrzech, Jan Olbracht, Aleksander i Zygmunt panowali w Polsce, św. Kazimierz ubiegał się o tron węgierski, a Fryderyk był arcybiskupem gnieźnieńskim i kardynałem.
”Portret matki” - James Whistler
”Madonna della Sedia” - Rafael Santi
”Macierzyństwo” - Stanisław Wyspiański
”Portret matki artysty” - Henryk Rodakowski
”Portret matki artysty” - Henryk Siemiradzki
Matka z dzieckiem - Fryderyk Pautsch
Pietá - malarz małopolski
Pietá - Michał... więcej
Matka - wyrazy bliskoznaczne
mama, mamusia, matula, mateńka, mateczka, rodzicielka, karmicielka, żywicielka, opiekunka
Pojęcia związane z motywem matki (frazeologia)
krewny po kądzieli - krewny po stronie matki
wyssać coś z mlekiem matki - mieć coś wpojone, wrodzone, być do czegoś przekonanym
Jaka mać, taka nać - jakie matki, takie dziatki – wg Wulgaty.
Stabat Mater (Dolorosa) z łac., Stała Matka (Boleściwa) – początek i tytuł trzynastowiecznej sekwencji napisanej rymowaną tercyną, przypisywanej włoskiemu franciszkaninowi, bądź papieżowi Innocentemu III.
”Muter Courage” – Matka Courage – bohaterka powieści H.J.Ch. von Grimmelshausena – „Zadziwiający opis żywota arcyoszustki i włóczęgi o prostytutce, która przywdziawszy mundur rajtara dla ratowania honoru, staje się w czasie wojny trzydziestoletniej najpierw żoną kapitana, potem porucznika, następnie markietanką, wreszcie przyjęta do taboru Cyganów ginie wraz z nimi, spalona na stosie. Motyw ten wykorzystał w swojej sztuce „Matka Courage i jej dzieci” Bertolt Brecht.
Mater Matuta - staroitalska bogini poranka, kobiet i porodu.
Matka królów - Elżbieta Rakuszanka, od 1454 roku królowa Polski, żona Kazimierza jagiellończyka. Miała sześciu synów i siedem córek, z których Władysław panował w Czecha i na Węgrzech, Jan Olbracht, Aleksander i Zygmunt panowali w Polsce, św. Kazimierz ubiegał się o tron węgierski, a Fryderyk był arcybiskupem gnieźnieńskim i kardynałem.
Motyw matki w literaturze
MITOLOGIA - mit o Demeter i Korze – Demeter, grecka bogini urodzaju, z tęsknoty za porwaną przez Hadesa córką uśmierciła całą przyrodę. Kiedy jednak kora powróciła do matki na ziemi zawitała wiosna. Niobe - symbol matczynego cierpienia – była zbyt dumna ze swego potomstwa, dlatego zazdrosna Latona wymordowała wszystkie jej dzieci, a rozpaczającą Niobe Zeus zamienił w kamień. Jokasta - matka i żona Edypa,... więcejMotyw matki w sztuce
Macierzyństwo na tle cyprysa - Paul Cézanne”Portret matki” - James Whistler
”Madonna della Sedia” - Rafael Santi
”Macierzyństwo” - Stanisław Wyspiański
”Portret matki artysty” - Henryk Rodakowski
”Portret matki artysty” - Henryk Siemiradzki
Matka z dzieckiem - Fryderyk Pautsch
Pietá - malarz małopolski
Pietá - Michał... więcej