klp.plBIBLIA – „Przypowieść o synu marnotrawnym” wg Ewangelii św. Łukasza opowiada historię syna, który wziąwszy część rodzinnego majątku wyrusza w świat. Szybko jednak traci bogactwo i tuła się jak żebrak, do momentu powrotu do rodzinnego domu. Ojciec zamiast go skarcić wita go ciepło mówiąc: „Przynieście szybko najlepszą szatę i ubierzcie go; dajcie też pierścień na jego rękę i sandały na nogi. (…) Dlatego, że ten syn mój był umarły, a ożył, zaginął, a odnalazł się” (Łk 15, 21-24).
”Powrót syna marnotrawnego” - André Gid napisał powieść o powracającym synu marnotrawnym, który pomaga młodszemu bratu uciec z domu.
”Syn marnotrawny (z obrazu Hieronima Boscha)” - Tadeusz Różewicz nawiązuje w swym wierszu do obrazu Boscha. Jest to monolog wewnętrzny powracającego syna. Bohater wspomina swą tułaczkę i zło świata, które zobaczył. Wie, że ten, kto zostaje na miejscu, czuje się niezastąpiony, zaś ten, kto wyrusza w świat, uświadamia sobie, że życie jak woda szybko wypełnia puste miejsca po nim. Dlatego wędrowiec omija oberżę ”Pod białym łabędziem”, gdyż nikt tam na niego nie czeka:
”nikt mnie nie wita
i nikt nie poznaje
świat ten
dookoła
jest pełen beze mnie”
”Inny świat” - G. Herling-Grudziński nawiązuje do motywu powrotu syna marnotrawnego, opisując historię starego Kozaka Pamfiłowa i jego syna Saszy. Akcja rozgrywa się w obozie w Jercewie w kwietniu 1941 roku. Sasza Pamfiłow, żołnierz Armii czerwonej, ulega komunistycznej propagandzie i zaczyna twierdzić, że aresztowanie dawno niewidzianego ojca było „historyczną koniecznością”. Gdy Sasza trafia jako więzień do tego samego obozu co ojciec, nie spotyka się z odrzuceniem. Mimo iż współwięźniowie Kozaka namawiają go do ukarania syna, pełen miłości ojciec przebacza mu.
„Syn marnotrawny” - Jacek Karczmarski, nieżyjący już poeta pieśniarz, opisuje w piosence syna marnotrawnego odwołując się do obrazu Rembrandta:
„Na gościńcach zdarłem buty i kapotę (…). Padam z nóg i czuję ręce na ramionach, Do nóg czyichś składam głowę, jak pod topór. Moje stopy poranione świecą w mroku, Lecz panika - nie wiem skąd wiem - jest już dla mnie skończona.”Powracający syn jest symbolem człowieka, uciekającego od tego, co dobrze znane, od rodziny, by zaznać przygód, wzbogacić się. Świat nie jest jednak tak kolorowy, jak marzenia młodzieńca i zmuszony jest tułać się po świecie jako żebrak. Jego ojciec zaś to człowiek mądry, miłosierny, nie cofa się przed synem, wybacza mu i cieszy się jego powrotem.
SZTUKA
”Powrót syna marnotrawnego” - Rembrandt van Rijn, opierając się na przypowieści o synu marnotrawnym, maluje skruszałego syna, który klęczy przed ojcem w biednej szacie, w podartych sandałach, przytulając się do niego. Ten zaś pochyla się nad synem z miłością. Obok, na obrazie, jak możemy się domyślać, stoi brat powracającego syna, który pozostał z ojcem i nie roztrwonił swoich pieniędzy. W tle zaś widnieją słudzy. Sztuka malarska Rembrandta polega na skupieniu uwagi patrzącego na postaci ojca, syna marnotrawnego oraz twarzy szlachetnego brata. Są one rozświetlone w porównaniu z resztą obrazu. Wybitny malarz oddał również cechy przedstawionych postaci – na twarzy ojca maluje się miłosierdzie, pewna pobożność, zaś na twarzy prawego syna zaznacza się zazdrość i niedowierzanie – choć to on został przy ojcu, ten obejmuje marnotrawcę.
”Przypowieść o synu marnotrawnym” lub „Wędrowiec” - Hieronim Bosch na swym obrazie przedstawia wędrującego żebraka. Tło po lewej stronie obrazu jest symbolem zła świata (m.in. obraz oberży „Pod białym łabędziem”), zaś prawa jest stroną dobrą.
”Syn marnotrawny” - miedzioryt Albrechta Dürera
”Syn marnotrawny” - Leonard Stroynowski wykonał sześć kartonów - projekty mozaik, przewidzianych na łuki międzyarkadowe w nawie głównej bazyliki Najświętszego Serca Jezusa w Krakowie. Jedną z nich jest mozaika „Syn marnotrawny”.
Autor: