klp.pl„Świat zepsuty” - Ignacy Krasicki formułuje postulat powrotu do źródeł. Według poety Polacy mieli poczciwych przodków, którzy zbudowali potężne państwo, żyli w cnocie, prostocie, odznaczali się surowością obyczajów. W czasach Krasickiego jest zupełnie inaczej. Autor przedstawia długą listę wad Polaków: upadek obyczajów i anarchia, przyjmowanie pozorów za wartości autentyczne, bezbożność, demoralizacja, brak wyraźnych zasad moralnych, upadek instytucji życia zbiorowego. W państwie i społeczeństwie nie dzieje się dobrze, jednak podmiot liryczny dostrzega cień nadziei na poprawę sytuacji - sygnalizują to ostatnie wersy utworu. By naród mógł się moralnie odrodzić, znów stać się silnym, niezbędne jest powszechne zrozumienie źródeł zła. Używając metafory ojczyzny jako tonącego okrętu, poeta przedstawia ponure wizje przyszłości, przeciwstawiając im piękną przeszłość kraju.
„Pijaństwo” – Ignacy Krasicki krytykuje jedną z wad narodowych, której nie sposób wyplenić. Tłumaczy, że do takiej sytuacji doprowadziła miedzy innymi źle pojmowana gościnność, a wzrost nastrojów patriotycznych i animuszu wojennego pod wpływem alkoholu prowadzi do bójek w obronie opacznie rozumianego honoru.
„Powrót posła” – Julian Ursyn Niemcewicz w swej komedii politycznej, obok wątku miłosnego, przedstawia poglądy podzielonej wówczas szlachty. Podkomorzy wraz z synem są zwolennikami reform, zaś konserwatysta Gadulski opowiada się za istniejącym systemem politycznym i zachowaniem liberum veto.
„Mazurek Dąbrowskiego” - Józef Wybicki, odwołując się do znanych wydarzeń z historii naszego kraju: zwycięstw nad Szwedami, powstania kościuszkowskiego, bitwy pod Racławicami, żywi wiarę w odzyskanie przez Polskę niepodległości. Postawy Czarnieckiego, Kościuszki są wzorcem patriotycznego zachowania. Przykładem wybitnego Polaka jest też w wierszu generał Henryk Dąbrowski, a obrazem zwycięskiej realizacji planów - Napoleon Bonaparte. Dąbrowski, towarzysząc armiom Napoleona, ma doprowadzić legionistów do wolnej Polski, do niego kierowane są słowa refrenu wypowiadane przez żołnierzy legionów. Polska istnieje, chociaż nie ma państwa, bowiem trwa naród.
„Dziady cz. III” – Adam Mickiewicz swój dramat poświecił pamięci narodowych męczenników. Ukazał sytuację narodu po klęsce powstania listopadowego i postawy społeczeństwa wobec zaborcy od postaw patriotycznych na przykładzie młodzieży wileńskiej, przez prześladowania, jakie dotknęły Czchowskiego i syna pani Rollison, po ugodowe, a czasem służalcze zachowania osób publicznych w scenie balu u senatora. Autor porównuje nasz naród do lawy, która choć z wierzchu „zimna i plugawa”, to jej wewnętrznego ognia nic nie jest w stanie ochłodzić. Przedstawia ideę mesjanizmu narodowego; nazywa Polskę „Chrystusem narodów”, sugerując, że cierpienia Polski wybawią inne kraje.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 - - 8 -
Autor: