klp.plBIBLIA - STPierwszą kobietą – matką wszystkich ludzi jest Ewa. Stworzona z żebra Adama, dzieli z nim radosne chwile w raju. Niestety za namową szatana, który przybiera postać węża, kosztuje owoc zakazanego drzewa i namawia do skosztowania Adama. Za karę „pierwsi rodzice” zostają wypędzeni z Edenu. Tuz przed zniszczeniem Sodomy aniołowie wyprowadzają z niej Lota wraz z rodziną. Gdy deszcz siarki i ognia spadł na miasto, żona Lota nie mogła powstrzymać ciekawości, obejrzała się i zamieniona została w słup soli.
NT Jednym z najczęściej spotykanych wizerunków kobiety jest Maria, żona Józefa i Matka Jezusa Chrystusa, a także Maria Magdalena, utożsamiana z pokutującą jawnogrzesznicą, która namaściła olejkiem nogi Chrystusa.
MITOLOGIA – przedstawia cały katalog kobiet, najważniejsze są boginie mitologii klasycznej. Jest wśród nich najwyższa bogini i królowa niebios – Hera (rz. Junona), bogini miłości - Afrodyta (rzymska Wenus), bogini łowów i opiekunka lasów - Artemida (rz. Diana), Demeter (rz. Cerera) - bogini płodności, Atena (rz. Minerwa) – bogini pokoju i wojny, uosobienie mądrości oraz Hestia (rz. Westa) bogini ognia i ogniska domowego. Wśród mitologicznych kobiet na uwagę zasługuje Helena, najpiękniejsza i najbardziej pożądana z kobiet, z jej powodu wybuchła wojna trojańska.
”Sonety do Laury” - Petrarka opisuje swą nieszczęśliwą miłość do Laury. Poeta stał się piewcą damy swego serca, którą nazywa ”słodką i gorzką przyjaciółką”. Laura to symbol poetyckiego natchnienia, Petrarka zobaczył ją w kościele w Awinionie, kiedy była dziewiętnastoletnią kobietą i przez wiele lat poświęcał jej pełne miłości sonety, idealizował postać wybranki, drobiazgowo analizował przeżycia zakochanego mężczyzny oraz rozważał samą istotę miłości.
„Boska Komedia” - Dante Alighieri uczynił nieśmiertelną swą ukochaną (którą tak naprawdę widział kilka razy w życiu, nie rozmawiając z nią nigdy) - Beatrycze. W „Boskiej Komedii” prowadzi go ona przez Raj, stając się symbolem boskiego objawienia przez wiarę, drogowskazem wskazującym drogę chwały, darem łaski i wyrazem boskiej miłości.
„Żona modna” - Ignacy Krasicki bohaterką satyry czyni młodą kobietę, która bezkrytycznie i w każdej dziedzinie życia kieruje się panującą modą. Żyje w okresie, gdy w Polsce przeminęła epoka saska z wzorami sarmackimi, a modne tendencje czerpane były wyłącznie z zagranicy - głównie z Francji. Uwielbienie wszystkiego, co francuskie w przypadku bohaterki satyry Krasickiego nie ma granic. Naśladownictwa i inspiracje są jednak wyłącznie powierzchowne, nie sięgają istoty uwielbianej kultury. Zachowania oraz pozy żony modnej zostały starannie wystylizowane i wyolbrzymione, z reguły jako odniesienie do bohaterów francuskich powieści sentymentalnych. Modnisia pragnie żyć w sztucznym świecie zbudowanym na wzór literackiego. Zarządza całkowitą przebudowę dawnego polskiego dworu szlacheckiego, w ogrodzie każe stawiać świątynie Diany, na wzgórzach belwederki. Odrzuca całkowicie polską tradycję kulturalną, traktując ją wręcz pogardliwie. Przy okazji zmian trwoni majątek małżeństwa. Żona modna jest postacią o groteskowo przerysowanym charakterze, zachowaniach. Jednak trudno opłakiwać małżonka, który ożenił się głównie z chęci posiadania jej wiosek dziedzicznych, graniczących z jego posiadłościami.
„Faust” - Johan Wolfgang Goethe w swym dziele ukazuje postać nieszczęśliwie uwiedzionej młodej i naiwnej dziewczyny - Małgorzaty. Zakochana w Fauście topi ich dziecko. Uwięziona, odmawia ucieczki z Faustem, pragnąc zbawić się przez cierpienie.
„Pan Tadeusz” – Adam Mickiewicz wybranką Tadeusza czyni młodziutką Zosię, wychowankę doświadczonej Telimeny. W epopei przedstawiona została jako podlotek, niedojrzała jeszcze kobieta. Jednak w końcowych scenach, kiedy wychodzi za Tadeusza, wspólnie decyduj ą się na uwłaszczenie chłopów.
„Nad Niemnem” - Eliza Orzeszkowa ukazuje Justynę Orzelską jako idealistkę pracy, odrzucającą wygodne życie na salonach i małżeństwo z arystokratą, decydując się związać ze zubożałym szlachcicem Janem Bohatyrowiczem. Marta cierpi z powodu niespełnionej miłości i błędnej decyzji podjętej w wyniku strachu przed popełnieniem mezaliansu. Wiecznie omdlała i chora Emilia Korczyńska to ofiara romantycznych teorii, żyjąca w świecie sentymentalnych powieści. Jedyną radość przynosi jej zagłębianie się w lekturze ckliwych opowiastek. Praca i zajęcia męża, starającego się utrzymać Korczyn jest jej zupełnie obca.
„Trylogia” - Henryk Sienkiewicz w każdej z powieści wykreował wizerunek szlachcianki – ukochanej rycerza. W „Ogniem i mieczem” Jan Skrzetuski zabiega o pannę Helenę Kurcewiczównę, w „Potopie” ukochaną Andrzeja Kmicica jest Oleńka Billewiczówna, zaś w „Panu Wołodyjowskim” - Michał Wołodyjowski kocha się w „Hajduczku” – Barbarze Jeziorkowskiej. Każda z przedstawionych kobiet, ukochana polskiego oficera, dostaje się w ręce wroga lub rywala, lecz skutecznie mu się opiera by ostatecznie połączyć się z wybrankiem. Każda przedstawia inny typ kobiety Oleńka jest stanowcza, spokojna, zaś Basia to żywiołowa blondynka.
”Moralność pani Dulskiej” - Gabriela Zapolska w tragifarsie kołtuńskiej ukazuje postać właścicielki kamienicy - Dulskiej. Dulska tylko na pokaz strzeże przyzwoitości swej rodziny, w rzeczywistości dopuszcza do romansu swego syna Zbyszka ze służącą. Jej mąż to całkowicie podporządkowany pantoflarz, syn, mimo chwilowego buntu, ulega matce wybierając wygodne życie, zaś córki – Mela i Hesia są jeszcze za młode by przeciwstawić się despotycznej matce. Jej naczelną zasadą jest to, by swoje brudy prać we własnym domu i tuszować za wszelką cenę wszystkie „szkandale” oraz, że pieniądz nie cuchnie.
Autor: