klp.plMłoda Polska (w Europie nazywana raczej modernizmem, dekadentyzmem czy symbolizmem) nie jest tylko kolejną epoką literacką w dziejach polskiej kultury. To powiew nowych prądów, idei zmieniających dotychczasowe myślenie, to w końcu okres najznakomitszych, najbardziej oryginalnych osobowości rodzimej sztuki, prozy, poezji i narodzin XIX-wiecznych „- izmów”, będących początkiem nowych prądów i kierunków w XX-wiecznej literaturze i sztuce.
Rozdźwięk między twórczością pozytywistyczną i modernistyczną jest znaczny. Epoka przypadająca w Polsce na lata 1890-1918, czyli przełom wieków, jest często nazywana czasem negowania „wszystkiego”, rozpusty, popadania w uzależniania. Gdy osiemnastowieczni twórcy starali się nieść kaganek oświaty wśród najuboższych warstw, dążyli do emancypacji kobiet, próbowali znaleźć drogę do odzyskania niepodległości, tak ci z końca wieku mówili tylko Nie wierzę w nic i odurzali się kolejną dawką opium.
Aby bliżej poznać realia ponad dwudziestu lat trwania epoki dekadentów, dandysów, miłośników Tatr, kosmosu i sztuki, przeanalizować motywy, jakie sprawiły, że zaczęto w tak otwarty sposób pisać o seksie czy używkach, móc samodzielnie zdefiniować takie pojęcia, jak dekadentyzm, filister czy ludomania, aby w końcu wyrobić sobie własne zdanie na temat epoki, należy podejść do niej jak do nowatorskiego tworu, zrodzonego na gruncie poczucia kryzysu wartości, niechęci do sfery mieszczańskiej i braku wiary w cokolwiek.
Jaki wpływ na Młodą Polskę miały poglądy Artura Schopenhauera, Artura Bergsona i Fryderyka Nietzschego? Dlaczego okres ten nosi również nazwę neoromantyzmu czy fin de siecle’u? Który z wielu czynników wpłynęły na fakt, iż to właśnie w Młodej Polsce nastąpił tak znaczny rozkwit malarstwa, zwłaszcza witrażu, grafiki użytkowej? Odpowiedzi na powyższe pytania znajdują się w niniejszym opracowaniu.
Bibliografia
1.Boy we Lwowie, red. Barbara Winklowa, Warszawa 1992.
2.Boy-Żeleński T., Ludzie żywi, Warszawa 1956.
3.Burt D., 100 najwybitniejszych pisarzy wszech czasów, Warszawa 2001.
4.Gutowski W., W poszukiwaniu życia nowego. Mit a światopogląd w twórczości Tadeusza Micińskiego, Warszawa-Toruń 1980.
5.Hutnikiewicz A., Stanisław Przybyszewski. Legenda i rzeczywistość, w: Portrety i zarysy literackie, Warszawa 1976.
6.Kolińska M., Stachu, jego kobiety i jego dzieci, Kraków 1978.
7.Osica J., Prasa, radio i telewizja w Polsce, Warszawa 2001.
8.Podlawska D., Płóciennik I., Leksykon nauki o języku, Bielsko-Biała 2002.
9.Studia o Tadeuszu Micińskim, pod red. Marii Podrazy-Kwiatkowskiej, Kraków 1979.
10.Tomkowski J., Młoda Polska, Warszawa 2001.
11.Tyniecki J., Inicjacje mistyka. Rzecz o Tadeuszu Micińskim, Łódź 1976.
12.Zawadzki A., Młoda Polska, [w:] Ilustrowane dzieje literatury. Od Antyku do Współczesności, Bielsko-Biała 2003.
Rozdźwięk między twórczością pozytywistyczną i modernistyczną jest znaczny. Epoka przypadająca w Polsce na lata 1890-1918, czyli przełom wieków, jest często nazywana czasem negowania „wszystkiego”, rozpusty, popadania w uzależniania. Gdy osiemnastowieczni twórcy starali się nieść kaganek oświaty wśród najuboższych warstw, dążyli do emancypacji kobiet, próbowali znaleźć drogę do odzyskania niepodległości, tak ci z końca wieku mówili tylko Nie wierzę w nic i odurzali się kolejną dawką opium.
Aby bliżej poznać realia ponad dwudziestu lat trwania epoki dekadentów, dandysów, miłośników Tatr, kosmosu i sztuki, przeanalizować motywy, jakie sprawiły, że zaczęto w tak otwarty sposób pisać o seksie czy używkach, móc samodzielnie zdefiniować takie pojęcia, jak dekadentyzm, filister czy ludomania, aby w końcu wyrobić sobie własne zdanie na temat epoki, należy podejść do niej jak do nowatorskiego tworu, zrodzonego na gruncie poczucia kryzysu wartości, niechęci do sfery mieszczańskiej i braku wiary w cokolwiek.
Jaki wpływ na Młodą Polskę miały poglądy Artura Schopenhauera, Artura Bergsona i Fryderyka Nietzschego? Dlaczego okres ten nosi również nazwę neoromantyzmu czy fin de siecle’u? Który z wielu czynników wpłynęły na fakt, iż to właśnie w Młodej Polsce nastąpił tak znaczny rozkwit malarstwa, zwłaszcza witrażu, grafiki użytkowej? Odpowiedzi na powyższe pytania znajdują się w niniejszym opracowaniu.
Bibliografia
1.Boy we Lwowie, red. Barbara Winklowa, Warszawa 1992.
2.Boy-Żeleński T., Ludzie żywi, Warszawa 1956.
3.Burt D., 100 najwybitniejszych pisarzy wszech czasów, Warszawa 2001.
4.Gutowski W., W poszukiwaniu życia nowego. Mit a światopogląd w twórczości Tadeusza Micińskiego, Warszawa-Toruń 1980.
5.Hutnikiewicz A., Stanisław Przybyszewski. Legenda i rzeczywistość, w: Portrety i zarysy literackie, Warszawa 1976.
6.Kolińska M., Stachu, jego kobiety i jego dzieci, Kraków 1978.
7.Osica J., Prasa, radio i telewizja w Polsce, Warszawa 2001.
8.Podlawska D., Płóciennik I., Leksykon nauki o języku, Bielsko-Biała 2002.
9.Studia o Tadeuszu Micińskim, pod red. Marii Podrazy-Kwiatkowskiej, Kraków 1979.
10.Tomkowski J., Młoda Polska, Warszawa 2001.
11.Tyniecki J., Inicjacje mistyka. Rzecz o Tadeuszu Micińskim, Łódź 1976.
12.Zawadzki A., Młoda Polska, [w:] Ilustrowane dzieje literatury. Od Antyku do Współczesności, Bielsko-Biała 2003.
Mapa serwisu:
- Modernizm – nazwa, ramy czasowe, znaczenie
- Narodziny modernizmu (Młoda Europa)
- Nazwy epoki
- Ramy czasowe Młodej Polski
- Kalendarium Młodej Polski
- Znaczenie Młodej Polski
- Młodopolskie nurty
- Założenia Młodej Polski
- Światopogląd Młodej Polski
- Programy literackie Młodej Polski
- Tendencje artystyczne i światopoglądowe w literaturze europejskiego i polskiego modernizmu
- Literatura i gatunki literackie w modernizmie
- Programy, polemiki, prasa Młodej Polski
- Cygan i filister, czyli konflikt jednostka – społeczeństwo w życiu i literaturze Młodej Polski
- Młoda Polska „szatańska” i „tatrzańska”. Fascynacje epoki
- Młoda Polska wobec tradycji romantycznej
- Młodopolski światopogląd
- Ucieczka w upojenie zmysłowe, erotykę, nirwanę i zapomnienie
- Zwątpienie i niewiara, rozpacz egzystencjalna, poczucie bezsiły i tęsknota do unicestwienia
- Tło historyczne Młodej Polski
- Inspiracje filozoficzne Młodej Polski
- Sztuka i estetyka modernizmu