Motyw przemijania w literaturze

BIBLIA Motyw przemijania pojawia się w stwierdzeniu Boga, który, po popełnieniu przez Adama i Ewę grzechu pierworodnego, mówi o ludzkiej egzystencji ”prochem jesteś i w proch się obrócisz”, podkreślając , jak kruche i ulotne jest ludzkie życie. Przemijanie i marność ludzkiego losu pojawiają się również w Księdze Koheleta, który uważa, że dobra doczesne są niczym, a człowiek nigdy nie zgłębi sensu istnienia. jedynie wiara i ufność wobec Boga, mogą mu pozwolić żyć godnie.

”Wielki Testament” - F. Villon nawiązuje do średniowiecznego motywu vanitas. Porusza temat utraty sił witalnych przez człowieka, uttraty urody, starzenia się, niedoskonałości pamięci. Snuje także refleksje nad przemijaniem w historii. W swym utworze wspomina: „Ach gdzież są niegdysiejsze śniegi!”

”O żywocie ludzkim” – J. Kochanowski w swojej fraszce mówi o życiu ludzkim zgodnie ze stoicką filozofią. Wszystkie rzeczy materialne nie są ważne, ponieważ przeminą. Na świecie nie ma nic pewnego, a Fortuna śmieje się z ludzi zabiegających o dobra doczesne:

”Fraszki to wszystko, cokolwiek myślemy,
Fraszki to wszystko, cokolwiek czyniemy;
Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy”

”Pieśń XIX, Ks.II” - J. Kochanowski pisze o dobrej sławie, o którą zabiegać powinny wszyscy, gdyż tylko ona może pomóc zapewnić sobie dobrą pamięć u potomnych.

”O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego” - M. Sęp-Szarzyński twierdzi, że jedynym prawdziwym dobrem jest Bóg. Gani się za zabieganie o rzeczy doczesne, które nie przynoszą szczęścia.

”Hamlet” - W. Szekspir snuje refleksje na temat przemijania i śmierci. Hamlet nie może pojąć, że po człowieku nic nie zostaje, nawet jeśli dużo w życiu osiągnął: ”Wszyscy tuczymy się na pokarm dla robactwa. Tłusty król i chudy żebrak to tylko odmiana tej samej potrawy”
„Do Anny” – Naborowski – w swojej twórczości często pisał o przemijaniu, któremu nic nie jest w stanie się przeciwstawić:

„Z czasem wszystko przemija, z czasem bieżą lata,
Z czasem państw koniec idzie, z czasem tego świata (...)

strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 - 

  Dowiedz się więcej