Motyw buntu w literaturze

„Wielki Testament” – François Villon stworzył wizerunek zbuntowanego człowieka przełomu wieków. Uważał stworzony przez Boga świat pełen nierówności społecznych za niedoskonały. Ratunku przed krzywdą i przemijaniem szukał w hedonizmie.

„Romeo i Julia” – William Szekspir przedstawia kochanków, którzy buntują się przeciw planom zwaśnionych rodzin. Miłość jest w ich życiu najważniejsza, dlatego nie wahają się nawet przed popełnieniem samobójstwa.

„Treny” - Jan Kochanowski przeżywa kryzys światopoglądowy po stracie ukochanej Urszulki. W trenie X pada bluźniercze wyznanie

„gdzieśkolwiek jest, jeśliś jest”

, wątpiąc w życie po śmierci. Wątpi również w sens uczciwego życia i postawę stoicką, zaś wrogiem nazywa siłę rządzącą ludzkim życiem.

„Cierpienia młodego Wertera” - Joann Wolfgang Goethe tworzy postać Wertera - wrażliwego, wykształconego młodego człowieka, który nie może się pogodzić z beznadziejnością otaczającego go świata. Jest indywidualistą zakochanym w Lotcie. Ogromnie cierpi, ponieważ dziewczyna jest narzeczoną innego mężczyzny. Werter jest wolnym człowiekiem, który sprzeciwia się wszystkiemu, co może go ograniczać – przede wszystkim panującym w społeczeństwie zasadom – jako mieszczanin jest wśród arystokratów upokarzany oraz niespełnionej miłości. Wyrazem jego niezgody jest akt samobójczy.

„Giaur” – Georgie Gordon Byron bohaterem powieści czyni zbuntowanego przeciw nudnemu i schematycznemu życiu Giaura. Wyrusza on do Grecji na wojnę z Turkami. Odrzucając arabskie obyczaje uwodzi piękną Gruzyjankę – niewolnicę Hassana Leilę. Mimo że kocha Giaura nie może być razem z nim. Za zdradę swego pana została utopiona. Giaurw akcie zemsty zabija baszę, ale nie przynosi mu to ulgi w cierpieniu. W klasztorze, gnębiony wyrzutami sumienia odwraca się też od Boga, o czym świadczą między innymi wypowiedziane przez niego słowa:

„nie mów pacierzy, w skutek ich nie wierzę”

„Oda do młodości” – Adam Mickiewicz nawołuje do burzenia starych, skostniałych form rzeczywistości. Podmiot liryczny występuje przeciw starcom – ludziom starej epoki:

  Dowiedz się więcej