Śmierć w literaturze

„Światowa rozkosz”- H. Morsztyn podkreśla przemijalność ludzkiego bogactwa i kruchość ciała, które gnije po śmierci nawiązując do motywów średniowiecznych vanitas i do motywu rozkładu zwłok.

„Marność” - tematem wiersza Daniela Naborowskiego jest przemijanie, nietrwałość ludzkiego bytowania na ziemi, całej natury. Ziemskie problemy radości i kłopoty okazują się tylko ulotną chwilą, niczym wobec śmierci i wieczności. Naborowski uważa, że żyjąc zgodnie z boskimi przykazaniami, uczciwie i godnie, moralnie nie musimy obawiać się śmierci, wiecznej kary, potępienia. Niepewność istnienia, śmierć stanie się tylko fraszką dla tego, kto wybierze drogę cnoty.

„Sonet I. O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego” – M. Sęp-Szarzyński w porównaniu do poetów renesansu nie wierzy w możliwości człowieka. Nie przeraża go sama wizja śmierci, ile lęka się odejścia w grzechu i co za tym idzie, wiecznego potępienia.

„Padlina” – Ch. Baudelaire przedstawia naturalistyczną śmierć opisując rozkładający się w słońcu trup młodej dziewczyny. Poeta rozważa o niedoskonałości ludzkiego ciała. Wspomina również, że niezależnie od urody wszystkich czeka taki sam los.

„O, przyjdź!” – S. Korab- Brzozowski – autor zwraca się do śmierci z prośbą o skrócenie jego ziemskich męczarni. Śmierć wyobraża sobie, jako senną marę, piękną i dobrą, przynoszącą człowiekowi ukojenie. Błagalna prośba – O, przyjdź! skierowana do niej jest wyrazem tęsknoty za spokojem.
„Urszula Kochanowska” – wiersz Leśmiana to polemika z „Trenami” Jana Kochanowskiego. W Trenie XIX Urszulka ukazuje się ojcu po śmierci zapewniając, że w niebie jest szczęśliwsza niż na ziemi. Leśmian nie zgadza się z tym, podkreślając, że nie sposób wyzbyć się uczuć ziemskich, takich jak miłość do rodziców. W twórczości Leśmiana śmierć nigdy nie stanowi końca istnienia człowieka. Jest przemianą w „coś innego” lub, jak w przypadku Urszuli, pójściem do nieba. Zawsze jednak, według autora „Łąki” pozostaje żal i tęsknota za utraconą ziemską egzystencją.

„Proces” – F. Kafka opisując śmierć Józefa K. zapowiada śmierć milionów ludzi w latach totalitaryzmu. Wyprowadzony z domu przez dwóch tajemniczych mężczyzn, zasztyletowany umiera za miastem. Jego ostatnie słowa – Jak pies – dotyczą właśnie rodzaju umierania. Mówią one o nieludzkim wymiarze tego ostatniego aktu w życiu człowieka, o ostatecznym odebraniu mu godności.

strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 - 

  Dowiedz się więcej