Śmierć w literaturze

MITOLOGIA – starożytni Grecy utożsamiali śmierć z czarnoskrzydłym synem Nocy, bratem Snu – Tanatosem. Według wierzeń pojawiał się on niedostrzeżony i odcinał konającemu pukiel włosów. Ludzie po śmierci trafiali do podziemnego królestwa boga Hadesa, gdzie odbywał się nad nimi sąd. Zmarli udawali się albo na Pola Elizejskie – odpowiednik raju, albo do Tartatu – odpowiednik piekła.

BIBLIA – Księga Rodzaju tłumacząc pochodzenie śmierci wskazuje na grzech pierworodny, jako jej przyczynę – w raju ludzie byli nieśmiertelni. Według Starego Testamentu śmierć stanowi kres każdego istnienia i tylko Bóg jest nieśmiertelny. W tradycyjnej myśli biblijnej śmierć była całkowita, nie ma wzmianek o życiu po śmierci, nie wierzono w nie, nie istniało rozróżnienie pomiędzy ciałem i duszą. Duchy ludzi odchodziły do Szeolu, ponurego świata podziemnego. Z Księgi Koheleta pochodzą słowa

„Marność nad marnościami i wszystko marność” (Vanitas vanitatum...)

stanowiące niejako ramy tej księgi. Ta najbardziej pesymistyczna, nasycona rozczarowaniami część Starego Testamentu wyraża między innymi przeświadczenie (często przywoływane w baroku), że śmierć jest niemożliwą do przekroczenia granicą unicestwiającą wszystkie ludzkie plany.

W Nowym Testamencie Chrystus umierając męczeńską śmiercią na krzyżu pokonuje śmierć. Jego zmartwychwstanie daje nadzieję na życie wieczne każdego z nas. Zmartwychwstanie Jezusa jest czynem Boga, elementem oczekiwania na powszechne zmartwychwstanie - zmartwychwstanie wierzących to następstwo zmartwychwstania Chrystusa. Według Ewangelii człowiek po sprawiedliwym życiu na ziemi wejdzie do Królestwa Bożego, które buduje się powoli, a jego ukończenie jest jedynym sensem trwania świata. Celem człowieka nie jest krótki ziemski byt, to tylko etap w drodze do Wieczności.

Baśnie i legendy – śmierć najczęściej występuje pod postacią kościotrupa lub starej kobiety, bohaterowie mogą zobaczyć ją na własne oczy. W folklorze Europy północnej, zawierającej pierwiastki wschodnie, rozpowszechniona jest bajka o Kumie Śmierci. Będąc chrzestną syna wieśniaka Śmierć obdarowuje go umiejętnością przepowiadania chory ozdrowienia lub zgonu – gdy ukazała się u wezgłowia pacjenta, wróżyła śmierć, gdy u nóg – wyzdrowienie. Sprytny chrześniak, gdy w końcu Śmierć przyszła do niego, skonstruował sobie łóżko na kołowrocie. Nie pomogło mu to niestety stać się nieśmiertelnym, bo, jak mówi przysłowie:

„Jako chcesz, tak się wierć, wszędy cię dopadnie śmierć”.

strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 - 

  Dowiedz się więcej