Adam Mickiewicz / Analiza sonetu pt. 'Ajudah'.

Adam Mickiewicz w czasie swojego pięcioletniego pobytu w Rosji kilkakrotnie odwiedził Krym. Latem 1825 roku w towarzystwie Henryka Rzewuskiego i Karoliny Sobańskiej odbył podróż z Odessy na Krym. Zafascynowany przyrodą Wschodu napisał cykl sonetów, które zostały zebrane w jeden tom i wydane jako "Sonety krymskie". Zbiór ten zawiera też sporo przemyśleń, rozterek i tęsknot wygnańca, któremu nie dane jest przebywać wraz z najbliższymi we własnym kraju.

Mickiewicz doprowadził sonet jako gatunek literacki do doskonałości. Jego utwory pisane są słynnym trzynastozgłoskowcem, z średniówką po siódmej sylabie. W wierszu występują rymy żeńskie. Są to pewne ogólne cechy sonetów Mickiewicza. Warto przyjrzeć się środkom stylistycznym zastosowanym przez Mickiewicza w konkretnym przykładzie: w sonecie pt. "Ajudah".

Jak wiadomo, sonet dzieli się na dwie części: opisową i refleksyjną. Najwięcej różnorodnych środków stylistycznych można odnaleźć w części opisowej, dlatego zacznę właśnie od niej.

Dwie pierwsze strofy sÄ… bardzo realistycznym, opartym na obserwacji obrazem przyrody krymskiej, wzbudzajÄ…cej w podmiocie lirycznym zachwyt. Obraz ten sprawia wrażenie ruchu. Efekt ten osiÄ…gnÄ…Å‚ poeta przez nagromadzenie odpowiednich czasowników o charakterze metaforycznym, potÄ™gujÄ…cych dynamizm opisu, np.: „Å›cisnÄ…wszy siÄ™ buchajÄ…“, „koÅ‚ujÄ…“, „miecÄ…“, „trÄ…cÄ… siÄ™“, „rozbijajÄ… siÄ™“ oraz porównanie pulsujÄ…cego morza do innych zjawisk natury, np.: „jak srebrne Å›niegi“, „wojsko wielorybów“. Ekspresywny obraz wzburzonych fal osiÄ…gnÄ…Å‚ Mickiewicz dziÄ™ki wprowadzeniu epitetów: „spienione baÅ‚wany, czarne szeregi, srebrne Å›niegi“ oraz licznych metafor. PotÄ™ga siÅ‚ natury wzbudza podziw i grozÄ™. Jednak, spotykajÄ…c siÄ™ z brzegiem, groźne baÅ‚wany tracÄ… swój impet: „TrÄ…cÄ… siÄ™ o mieliznÄ™, rozbijajÄ… na fale, / Jak wojsko wielorybów zalegajÄ…c brzegi,/ ZdobÄ™dÄ… lÄ…d w tyumfie i na powrót, zbiegi,/ MiecÄ… za sobÄ… muszle, perÅ‚y i korale“. KoÅ„cowe zwrotki (tercyny) zawierajÄ…, jak zwykle w sonecie, refleksjÄ™. Podobnie jak Å›cierajÄ…ce siÄ™ z brzegiem morze pozostawia za sobÄ… „muszle, perÅ‚y i korale“, tak samo namiÄ™tnoÅ›ci wzburzajÄ…ce serce poety dajÄ… w rezultacie poczÄ…tek „nieÅ›miertelnym pieÅ›niom“, stwarzajÄ…c cenne wartoÅ›ci. Podmiot liryczny, obserwujÄ…c fale morskie rozbijajÄ…ce siÄ™ o brzeg, odnajduje analogiÄ™ do życia poety. Także w serce poety uderzajÄ… różne ujemne uczucia, ale to wÅ‚aÅ›nie burze życiowe, cierpienia, ból i tÄ™sknota sÄ… staÅ‚ym źródÅ‚em poezji. A zamkniÄ™te w sÅ‚owie poetyckim dziÄ™ki talentowi zapewniajÄ… poecie poczucie nieÅ›miertelnoÅ›ci.

  Dowiedz siÄ™ wiÄ™cej