Co to jest metonimia (zamiennia)? Definicja i przykłady

Metonimia, inaczej nazywana zamiennią, opiera się na zastosowaniu pewnych uproszczeń lub wyrazów, które są w ścisłym związku z wyrazami, które stanowią przedmiot wypowiedzi. Pozwala uprościć wypowiedź, skondensować ją, nadać jej odpowiedni charakter lub wzmocnić przekaz. Jest to rodzaj metafory.



Przykłady z życia codziennego:

Antek tak pięknie czytał Mickiewicza, że cała sala zamarła.

W tym jednym zdaniu zastosowano aż dwie metafory – obie tego samego typu, czyli w postaci metonimii. Pierwsza z nich to: czytał Mickiewicza. Oczywistym dla każdego odbiorcy jest to, że nikt nie czytał Mickiewicza, a jego utwory, teksty, które napisał. Jest to pewne uproszczenie. Druga metonimia to: cała sala zamarła. Tu jasne powinno być, że sala jako pomieszczenie nie zamarła – zamarli w bezruchu wszyscy słuchacze zgromadzeni na sali. To również pewne uproszczenie. Pozwala wyrazić efekt, jaki wywarł na słuchaczach czytający Antek.

Oto inne przykłady zamiennych w codziennym życiu:
Wstaw wodę na herbatę zamiast zagotuj wodę herbatę;
Lubię pędzel Matejki zamiast Lubię obrazy Matejki;
Na spotkaniu było pełno krawatów zamiast na spotkaniu było pełno mężczyzn noszących krawat;
Pójść do urn zamiast pójść na wybory;
Koronowana głowa przeszła do historii zamiast Koronowany król przeszedł do historii.

Przykład metonimii użytej w literaturze:

Wreszcie zmieniony kraj porzuca z żalem
I dając chętnie Cererę za Pluta.

Ten fragment pochodzi z wiersza Adama Mickiewicza pt. „Zima miejska”. Naturalnym powinno być już dla Ciebie, że to nie kraj porzuca z żalem, a jego obywatele. Dawanie Cerery za Pluta oznacza nic innego jak zamienianie zboża na pieniądze.

  Dowiedz się więcej