Krystian Lupa - biografia

Krystian Lupa (ur. 7 listopada 1943 roku w Jastrzębiu Zdroju) – przed przenosinami na ASP w Krakowie przez krótki czas studiował fizykę na tamtejszym Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1969 roku uzyskał dyplom na Wydziale Grafiki. Następnie przez dwa lata studiował reżyserię w łódzkiej „Filmówce”, a w latach 1973-1977 również reżyserię, ale teatralną, w krakowskiej Wyższej Szkole Teatralnej.

Na studiach Lupa zetknął się z człowiekiem, który szybko stał się jego mentorem. Konrad Swinarski, bo o nim mowa, był wykładowcą krakowskiej WST. Drugim idolem młodego reżysera był Tadeusz Kantor. Sam po latach mówi o swoich mistrzach:

Zdarzeniem psychicznym była i jest dla mnie twórczość Swinarskiego i Kantora. A ściślej: „Wyzwolenie” i „Umarła klasa”.

Karierę zawodową rozpoczął w jeleniogórskim Teatrze im. Norwida. Jednocześnie ściśle współpracował z Teatrem Starym w Krakowie. Przełom lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych był dla niego czasem poszukiwań nowych form artystycznych. Ostatecznie na długie lata związał się ze sceną krakowską. W początkowym etapie swojej kariery wyspecjalizował się w adaptacjach dramatów Witkacego. Do historii przeszły takie spektakle w jego reżyserii jak Nadobnisie i koczkodany (1978 rok), Pragmatyści (1981 rok), Maciej Korbowa i Bellatrix (1986 rok). Piotr Skiba, jeden z aktorów związanych z Lupą od czasów pracy w jeleniogórskim teatrze mówił po latach o współpracy z reżyserem:

Krystian od razu nauczył mnie rzeczy najważniejszej, że teatr służy czemuś więcej niż popisowi, zaprezentowaniu się, czemuś więcej niż zaspokojenie własnej próżności (…) Teatr powinien być mostem do krainy duchowości.

Koncepcja artystyczna Krystiana Lupy z początkowego etapu jego twórczości określana jest mianem „Teatru Ujawniania”. Polegała ona głównie na pojmowaniu spektaklu jako sposobu przybliżenie się człowieka do przekroczenia granic swojej osobowości. Najsilniej idea ta uwidoczniła się w spektaklach Miasto snu oraz Po tamtej stronie zrealizowanych w krakowskim Teatrze Starym.

Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych nastąpił zwrot w twórczości Lupy. Jego spektakle zdominowane zostały wówczas przez tematykę etyczną, moralną. Reżyser znacznie bardziej skupił się na zgłębieniu zagadnień duchowych w czasach przemian kulturowych i społecznych. Do spektakli zaliczanych do tego nurtu zaliczyć można: Marzycieli Roberta Musila (z 1988 roku), Braci. Dialogi o miłości i zbrodni… według Fiodora Dostojewskiego (z 1988 roku), również Dostojewskiego Bracia Karamazow (z 1990 roku), ponownie Musila Szkice z Człowieka bez właściwości (z 1990 roku), Kalkwerk według Thomasa Bernarda (z 1992 roku) oraz Lunatyków. Esch czyli anarchię według Hermana Brocha (z 1995 roku).

strona:   - 1 -  - 2 - 

  Dowiedz się więcej