klp.plNaprawdę nazywał się Andrew Warhola, był synem emigrantów ze Słowacji. Urodził się 6 sierpnia 1928 roku w Pittsburgu, zmarł 22 lutego 1987 roku w Nowym Jorku. Przeszedł do historii głównie jako malarz i filmowiec. Był kluczową postacią ruchu artystycznego określanego mianem Pop-artu.
Od dziecka cierpiał na rzadkie schorzenie układu nerwowego potocznie określane pląsawicą, objawiające się niekontrolowanymi ruchami i pigmentacyjnymi zmianami skóry. Z czasem stał się hipochondrykiem i nabawił się lęku przed lekarzami i pielęgniarkami.
Studiował sztukę projektowanie użytkowe na Carnegie Institute of Technology w Pittsburgu. W 1949 roku przeprowadził się do Nowego Jorku, gdzie szybko rozpoczął karierę zawodową jako ilustrator prasowy i reklamowy. W latach pięćdziesiątych zyskał sławę dzięki oryginalnym kolorowym tuszowym rysunkom sławiącym pewną markę butów. Z czasem zatrudnił go szef wydawnictwa muzycznego RCA Records jako projektanta okładek płyt winylowych.
W 1962 roku w Los Angeles miała miejsce pierwsza oficjalna wystawa prac Warhola. W tym samym roku odbyła się również nowojorska prezentacja dzieł artysty. Zaprezentował na niej dzieła, które do dziś uważa się za absolutny kanon pop-artu (m.in. Marilyn Diptych, 100 Soup Cans, 100 Coke Bottles, 100 Dollar Bills). Większość ze stworzonych przez niego prac w latach sześćdziesiątych odnosiła się do ikon amerykańskiej kultury masowej. Na jego obrazach pojawiały się wówczas puszki zupy fasolowej „Campbell”, butelki „Coca-Coli” czy twarze Marilyn Monroe, Elvisa Presley’a, Troy’a Donahue czy Elizabeth Taylor. Poza tym często wykorzystywał wycinki z gazet, dzięki czemu na jego obrazach pojawiały się zdjęcia grzybów atomowych, krzeseł elektrycznych czy starć obrońców praw człowieka z policją. W tym czasie pracował we własnym studio, które nazwał „The Factory” (Fabryka). Zgromadził wówczas wokół siebie towarzystwo awangardowych artystów, pisarzy i muzyków. Swoje obrazy tworzył metodą sitodruku, a te szybko przyniosły mu rozgłos i opinię kontrowersyjnego twórcy i członka bohemy.
W 1968 roku Warhol przeżył zamach na swoje życie. Strzeliła do niego inna artystka Valerie Solanas. W porównaniu z burzliwymi i udanymi latami sześćdziesiątymi, następna dekada upłynęła malarzowi znacznie spokojniej. Warhol poszukiwał nowych bogatych patronów dla swojej sztuki, dlatego namalował portrety takich osób jak: Liza Minnelli, John Lennon, Mick Jagger, Diana Ross, Brigitte Bardot czy Michael Jackson. W 1973 roku namalował też podobiznę chińskiego przywódcy Mao Zedonga. Warhol nie ukrywał, że jego motywacją była chęć zysku. Uważał, że sztuka to dobry interes.
Dzięki znajomościom z młodymi i popularnymi artystami, takimi jak Jean Michel Basquiat, Julian Schnabel, Francisco Clemente i Enzo Cucchi ikona Pop-artu powróciła na szczyt w latach osiemdziesiątych, chociaż oskarżano go za to, że traktuje swój talent jako źródło dochodów. Jednak większość krytyków chwaliła go za to, że w swoich pracach jak nikt inny potrafił uchwycić ducha Ameryki lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych.
Wspomniany już strach przed szpitalami i personelem medycznym przyczynił się do przedwczesnej śmierci Warhola. 22 lutego 1987 roku trafił na stół operacyjny ponieważ konieczne było usunięcie pęcherzyka żółciowego. Zabieg przebiegł bez zarzutów i komplikacji, lecz malarz zmarł w nocy po operacji w czasie snu z powodu nagłych zaburzeń rytmu serca. Warhol przez długi czas odkładał wizytę w szpitalu obawiając się o własne życie.
„Papież Popu”, bo tak nazywano go w środowisku, był także fotografem, rysownikiem, rzeźbiarzem i twórcą filmowym. Pomiędzy 1963 a 1968 rokiem wyprodukował ponad sześćdziesiąt filmów. Jedno z jego najgłośniejszych dzieł nosi tytuł Sen i przedstawia poetę Hojna Giorno śpiącego przez sześć godzin. Innym głośnym filmem Warhola jest Blow Job składający się z jednego trwającego trzydzieści pięć minut ujęcia twarzy mężczyzny, z którym inny mężczyzna uprawia seks oralny. Film Empire z 1964 roku również trwa osiem godzin i przedstawia nowojorski budynek Empire State Building nocą. Warhol zekranizował też głośną powieść Anthony’ego Burgessa Mechaniczna pomarańcza, film malarza nosił tytuł Vinyl. Jednak najważniejszym i najlepiej przyjętym dziełem reżyserskim malarza był obraz z 1966 roku zatytułowany Chelsea Girls. Zastosował w nim innowacyjną technikę nałożenia na siebie dwóch taśm filmowych, na których zapisane były zupełnie dwie różne fabuły.
strona: - 1 - - 2 -
Autor: