Europa między wojnami

Podpisaniu traktatu wersalskiego towarzyszyły dwa wydarzenia – uchwalenie statutu Ligi Narodów, a także wprowadzenie w życie tzw. „małego traktatu wersalskiego”, który narzucał wszystkim sygnatariuszom obowiązek respektowania wszelkich praw mniejszości narodowych zamieszkujących ich państwa.

Liga Narodów powstała z inicjatywy Thomasa Woodrowa Wilsona, prezydenta Stanów Zjednoczonych. Celem tej organizacji międzynarodowej było zaprowadzenie i zapewnienie światowego pokoju i niedopuszczenie do wybuchu kolejnego konfliktu zbrojnego na skalę globalną. Chociaż USA wyszły z inicjatywą powołania Ligi, to nigdy nie ratyfikowały traktatu. Na początku swojego istnienia w skład Ligi Narodów wchodziły trzydzieści dwa państwa. Liczba członków wielokrotnie się zmieniała, ponieważ wstąpienie i wystąpienie ze struktur organizacji było dobrowolne. Siedzibą Ligi Narodów obrano szwajcarską Genewę, a jej urzędowymi językami były francuski i angielski.

Naczelnymi urzędami organizacji były Zgromadzenie Ogólne (coroczne sesje przedstawicieli wszystkich państw członkowskich) oraz Rada Ligi (w jej skład wchodzili tzw. członkowie stali: Wielka Brytania i Francja przez cały okres istnienia Ligi, a także Włochy do 1937 roku, Japonia do 1933 roku, Niemcy w latach 1926-1933 i ZSRR w latach 1934-1939). Poza tymi dwoma organami ważną rolę odgrywał również sekretariat, reprezentowany przez sekretarza generalnego. W odróżnieniu od poprzednich wymienionych urzędów, sekretariat pracował stale. Sekretarzami generalnymi Ligi Narodów byli: w latach 1919-1932 Anglik Erik Drummond, w latach 1933-1940 Francuz Joseph Avenol, w latach 1940-1946 Irlandczyk Sean Lester.

Do najgłośniejszych interwencji na rzecz pokoju podjętych przez Ligę Narodów należy wymienić: próbę rozstrzygnięcia sporu granicznego między Polską a Litwą (o Wilno), arbitraż w sporze granicznym pomiędzy Grecją, Albanią i Jugosławią, ostateczny podział Górnego Śląska, czy próbę rozwiązania konfliktu radziecko-fińskiego.
Lidze Narodów nie udało się wywiązać ze swojego podstawowego zadania, czyli zapewnienia światowego pokoju. Zamiast tego służyła ona bardziej jako środek zapewnienia dalszej supremacji polityczno-gospodarczej Anglii i Francji. Dlatego też została rozwiązana po zakończeniu II wojny światowej, a spuściznę po niej odziedziczyła Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ).

strona:   - 1 -  - 2 -  - 3 -  - 4 -  - 5 - 

  Dowiedz się więcej