klp.plW 1934 roku Stalin ogłosił koniec budowy socjalizmu w ZSRR. Nie było to jednak państwo socjalistyczne. Stalin, który szybko okazał się być dyktatorem, sprawował swoje rządy jako I sekretarz za sprawą tajnej policji NKWD i terroru. W zupełności kontrolował on życie całego społeczeństwa. Był odpowiedzialny m.in. za czystki etniczne, eliminację jakiejkolwiek opozycji, tępienie religii i przejawów życia duchowego obywateli, a także wprowadził obozy pracy przymusowej i zasadę odpowiedzialności zbiorowej. Jednak to właśnie za jego rządów w latach 30. ZSRR stał się światową potęgą gospodarczą, polityczną i militarną, respektowaną przez największe państwa świata.
Z punktu widzenia gospodarki najważniejszym wydarzeniem dwudziestolecia międzywojennego był wielki kryzys gospodarczy. Rozpoczął się on 24 października 1929 roku (data ta przeszła do historii jako „czarny czwartek”) od krachu na nowojorskiej giełdzie Wall Street. Wydarzenie to spowodowało tak wielką panikę akcjonariuszy, że na sprzedaż wystawiono blisko siedemdziesiąt milionów akcji. Ponieważ gospodarka światowa już wtedy była bardzo powiązana, kryzysy natychmiast przeniósł się do Europy. Jeśli przyjrzymy się jego gospodarczym konsekwencjom (spadkowi produkcji, bezrobociu, bankructwu wielu przedsiębiorstw, upadkowi banków, zaprzestaniu udzielania kredytów, spadkowi dochodu narodowego niemal wszystkich państw), to jednak jego polityczne konsekwencje okazały się dużo straszniejsze.
We Włoszech kryzys przyczynił się wydatnie do pogorszenia, i tak trudnej już, sytuacji społeczeństwa. Niezadowolenie wreszcie sięgnęło zenitu, gdy na Półwyspie Apenińskim pojawiły się pierwsze hasła rewolucji. Wtedy też w narodzie włoskim obudził się duch nacjonalizmu. Zapragnęli wodza, który umiałby poprowadzić ich przez trudne czasy. Tak narodził się faszyzm. Benito Mussolini, który stał na czele Włoskich Związków Bojowych (w języku włoskim słowo „fasci” oznacza związek), ogłosił ideę budowy wielkich Włoch. Jego populistyczne hasła natychmiast trafiły do społeczeństwa. Dlatego też powstała w 1921 roku Narodowa Partia Faszystowska cieszyła się wielkim poparciem. Rok po tym wydarzeniu Mussolini ogłosił marsz „czarnych koszul” (bojówek faszystowskich) na Rzym w celu przejęcia władzy w państwie. Ostatecznie w 1925 roku partia Mussoliniego zwyciężyła w wyborach powszechnych druzgocącą większością. Od tego momentu rozpoczęła się dyktatura „Duce” (oznacza to „wodza”, tak nazywano Mussoliniego). Siłą zlikwidował on wszelką opozycję polityczną. Rozwiązał wszystkie partie polityczne poza swoją. Wymagał bezwzględnego posłuszeństwa społeczeństwa. Dyktator zrealizował jednak część swoich obietnic wyborczych. Poprzez przymusowe prace publiczne, rozbudowę przemysłu, rekultywację zdegradowanych trenów i modernizację rolnictwa postawił gospodarkę Włoch na nogi.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 -
Autor: