Rola Fatum w świecie starożytnym. Omów zagadnienie na podstawie mitu o rodzie Labdakidów z Mitologii Jana Parandowskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst

MATURA 2025 - pełną odpowiedź na wszystkie pytania maturalne znajdziesz w ebooku - 110 odpowiedzi na pytania jawne. Sprawdzam >>

Fatum w świecie starożytnym oznaczało siłę wyższą decydującą o losie człowieka. Zgodnie z wierzeniami starożytnych Greków przed przeznaczeniem nie było ucieczki, a wszelkie próby jego zmiany jedynie przybliżały do nieuchronnej klęski.

- W mitologii greckiej motyw fatum został wyraźnie zaznaczony w micie o rodzie Labdakidów.
- Władca Teb Lajos usłyszał w wyroczni delfickiej, że jego syn go zabije, a następnie poślubi swoją matkę.
- Gdy Lajosowi i Jokaście urodził się syn, porzucili go w lesie, jednak chłopiec został uratowany przez pasterza i trafił na dwór króla Koryntu.
- Dorosły Edyp usłyszał tę samą przepowiednię, co jego ojciec, dlatego uciekł z domu. W trakcie przypadkowej potyczki w lesie zamordował swojego rodzonego ojca, a następnie udał się w stronę Teb, gdzie rozwiązał zagadkę okrutnego Sfinksa. Nagrodą dla bohatera była możliwość poślubienia Jokasty.
- Szczęśliwe życie małżonków przerwała zaraza, której źródłem był sam Edyp i ciążące nad nim fatum.
- Zrozpaczony Edyp wykuł sobie oczy, a Jokasta popełniła samobójstwo.
Los ich dzieci także był tragiczny – bracia Eteokles i Polinejkes zginęli w pojedynku, a Antygona popełniła samobójstwo.
- Mimo, że członkowie rodu Labdakidów próbowali walczyć ze swoim przeznaczeniem, ich próby jedynie zbliżały ich do nieuchronnej tragedii.
- Fatum w mitologii greckiej nie miało związku z ludzkimi czynami czy motywacjami, ponieważ nawet ludzie o dobrym sercu często kończyli tragicznie.

„Stary człowiek i morze” Ernest Hemingway – Santiago pragnął walczyć ze swoim przeznaczeniem, jednak jego wyprawa dowiodła mu, że z ciążącym nad nim fatum nie zwycięży samodzielnie.