- Andrzej Kmicic w młodości był gwałtownym człowiekiem i hulaką.
- Dopiero miłość do Oleńki i zdrada przez Radziwiłłów skłoniły go do zmiany postępowania.
- Kmicic postanowił zrehabilitować się w oczach społeczeństwa i Oleńki poprzez służbę ojczyźnie.
- Z czasem bohater stał się prawdziwym patriotą i wielokrotnie wykazywał się wielką odwagą, narażając swoje życie dla króla i ojczyzny.
- Zasługi Kmicica docenił sam król Jan Kazimierz, który wyraził swoje uznanie dla jego postawy.
- Postać obrońcy ojczyzny w „Potopie” to człowiek gotowy zmienić się i poświęcić osobiste szczęście dla ojczyzny.
- W utworze pokazane są także patriotyczne postawy innych bohaterów (Wołodyjowski, Skrzetuski), którzy lojalnie walczyli w obronie kraju.
„Gloria victis” Eliza Orzeszkowa – autorka pokazała, że w obronie ojczyzny stają nie tylko wybitne jednostki i wielcy dowódcy, ale przede wszystkim zwykli młodzi ludzie, którzy poświęccacją dla ojczyzny swoje życie;