Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl Lektury Analizy i interpretacje Motywy literackie Epoki ☰
Czas i miejsce akcji utworu

Akcja rozgrywa się w małym pokoiku na poddaszu, położonym w kamiennicy niedaleko fabryki. Mieszkają w nim: Marcyś - robotnik z fabryki i jego matka. Czas akcji to druga połowa XIX wieku, prawdopodobnie lata 70-te.


Charakterystyka Marcysia

 Marcyś jest zwyczajnym młodym chłopakiem, jakich wielu pracowało w dziewiętnastowiecznych fabrykach:
wysoki, smukły, gibki w granatowej płóciennej bluzie, spiętej skórzanym pasem, w lekkiej furażerce na jasnych włosach, z szeroko owiniętym u szyi kołnierzem
.Mieszka z matką, w małej, ubogiej izdebce tuż obok fabryki. Praca kotłowego wypełnia mu niemal cały czas. Swoje obowiązki wypełnia bardzo sumiennie: Z gorliwością nowicjusza... więcej


Charakterystyka matki Marcysia

 Stara wdowa mieszka w małej facjatce niedaleko fabryki. Najdroższą dla niej osobą i treścią całego życia jest syn Marcyś. Czas wypełniają jej domowe obowiązki: przygotowywanie posiłków, sprzątanie, naprawa odzieży syna. Dzień rozpoczynał się dla wdowy o świcie. Przygotowywała posiłek i szeptała godzinki. Zawsze przeciągała moment budzenia chłopca, żeby nie odbierać mu chociaż tych kilku minut odpoczynku. Po wyjściu dziecka nasłuchiwała... więcej


Sposób ukazania matczynej miłości w utworze

 Dym to miniaturowe studium miłości i rozpaczy matki. Wielkie i głębokie uczucie jest tu rozpisane na drobne codzienne wydarzenia. Każdy gest, odruch, spojrzenie, najdrobniejsze słowo ma znaczenie i służy ukazaniu tej miłości. Matka nie istnieje poza swoją relacją do syna. Całe jej życie nakierowane jest na niego. Spędza z Marcysiem niewiele czasu, bowiem chłopak niemal cały dzień pracuje. Jednak wszystkie jej myśli i działania są... więcej


Dym - znaczenie tytułu

 Tytułowy dym pełni w utworze wielorakie funkcje. W metaforyczny sposób ujmuje warstwę refleksyjną utworu. Symbolicznie oznacza płynność spraw ludzkich, kruchość i przemijalność życia, brak pewników, na których mogłoby się ono opierać, niemożność głębokiego pocieszenia po przeżytej tragedii.

Motyw dymu pełni również funkcję kompozycyjną. Pojawia się na początku i w zakończeniu utworu; towarzyszy narracji, jako swoisty, bo obdarzony... więcej